ต้องรู้ว่า ศึกษาอะไร
ท่านอาจารย์ การศึกษาทั้งหมดเพื่อรู้ธรรมะตามความเป็นจริง เพื่อที่จะได้เห็นความเป็นอนัตตา แต่ไม่ได้หมายความว่า ปัญญาของเราสามารถจะรู้ได้ทุกอย่างที่ได้ฟัง แม้แต่ขณะนี้เอง สิ่งที่ปรากฏทางตาแท้ๆ กำลังปรากฏ รู้ หรือไม่
ผู้ฟัง ยังไม่ทราบ
ท่านอาจารย์ ยังไม่รู้ เพราะฉะนั้นจุดประสงค์เพื่อให้เห็นความเป็นอนัตตา ไม่ใช่ไม่ให้เราศึกษา และไม่ใช่ให้เราไปอ่านให้หมดโดยไม่รู้เรื่อง แต่หมายความว่า สิ่งที่ได้ยินได้ฟังต้องไตร่ตรอง เพื่อจะเป็นความเข้าใจที่ถูกต้อง และความเข้าใจนั้นจึงจะเจริญยิ่งขึ้น ถ้ายังไม่มีความเข้าใจที่ชัดเจน ถูกต้องในสิ่งที่ได้ยินได้ฟัง หรือได้อ่านก็จะผสมปนเปกับความไม่รู้ไปเรื่อยๆ และประโยชน์คืออะไร เมื่อไม่สามารถเข้าใจลักษณะของสภาพธรรมแม้เพียงในขั้นฟัง หรือขั้นพิจารณาไตร่ตรองได้
ด้วยเหตุนี้การศึกษาธรรมะต้องรู้ว่า ศึกษาอะไร ไม่ใช่อยากจะฟังชื่อมากๆ อ่านมากๆ แล้วไม่เข้าใจอะไรเลย แต่ศึกษาธรรมะ เพราะว่าธรรมะเป็นสิ่งที่มีจริง เป็นชีวิตประจำวัน ไม่เคยรู้ ไม่เคยเข้าใจมาก่อน แล้วก็หลงยึดถือว่าเป็นเรา เป็นเขา เป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใดมานานแสนนานด้วยความไม่รู้ กว่าจะมีโอกาสได้ยินได้ฟังพระธรรม คำจริง สัจธรรมที่จะทำให้สามารถเข้าใจจริงๆ ว่า ลักษณะแท้จริงของสภาพธรรมนั้นเป็นอะไร เพราะเหตุว่าแต่ละคนมีความยึดถือในสิ่งที่ปรากฏมากมายทั้งวันที่ผ่านมาแล้ว ไม่รู้ตัวเลยว่ามากแค่ไหน เพราะฉะนั้นมีความไม่รู้ และก็ยึดถือว่า สิ่งที่เกิดแล้วดับนั้นไม่ได้ดับไปเลย ยังเที่ยง ยังเป็นเรา ยังเป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใด ยังต้องการ ยังแสวงหา แม้ว่าโดยทางทุจริต ก็ด้วยความต้องการที่จะให้ได้มา นี่ก็แสดงให้เห็นว่า เพราะความไม่รู้จึงทำให้จิตเศร้าหมอง เป็นอกุศล ด้วยการยึดถือสภาพธรรมนั้นมากมายจนสามารถจะเป็นอกุศลประเภทต่างๆ ได้
ที่มา ...