มีความเป็นเราจงใจที่จะทำ


    ผู้ฟัง อย่างนี้ถ้าสมมติว่าเราไม่ได้ศึกษา หรือว่าไม่ได้ทราบถึงลักษณะปรมัตถธรรมต่างๆ ลักษณะแข็งโดยตัวปรมัตถ์เองจะปรากฏกับสติได้ไหม

    ท่านอาจารย์ จะปรากฏกับกายวิญญาณเป็นปกติ แต่ไม่ได้ปรากฏกับสติปัฏฐาน เพราะว่าสติปัฏฐานไม่ได้เกิด ถ้าไม่มีการฟังจนกระทั่งเข้าใจ ไม่มีทางเลยที่สติปัฏฐานจะเกิด แต่จะมีความเป็นเราจงใจจะทำวิธีการต่างๆ ซึ่งไม่สามารถที่จะรู้ได้ว่าไม่ใช่เรา เราทำอะไรไม่ได้ทั้งๆ ที่มีสภาพธรรมปรากฏ ก็ไม่ได้เข้าใจสภาพธรรมกำลังปรากฏ แต่เป็นเราจะทำต่างๆ นั่นเป็นโลภะหรือเปล่า

    เพราะฉะนั้น โลภะไม่ได้อยู่ในตำรา กำลังคิดถึงเรื่องกราม เป็นโลภะหรือเปล่า ถ้าขณะนั้นไม่ใช่กุศล ไม่ใช่โทสะ ไม่ใช่โมหะ ขณะนั้นก็ต้องเป็นโลภมูลจิต แล้วรู้ไหม เห็นไหมว่ายากที่จะรู้ เพราะว่าสภาพธรรมที่แม้มีเป็นปกติอย่างโลภะ ก็เห็นยากเพราะลึกซึ้ง แล้วยังมีอีกมากมายไม่ใช่เพียงเท่านี้ ใช่ไหม ยังเกิดร่วมกับความเห็นผิด ที่จงใจอยากจะรู้ และประพฤติปฏิบัติหนทางต่างๆ ซึ่งไม่ใช่การเข้าใจถูกในหนทาง ไม่ใช่ขณะที่สติสัมปชัญญะเกิด ด้วยเหตุปัจจัยซึ่งเป็นอนัตตา ไม่ใช่เรา
    เริ่มเห็นโลภะตอนนี้ใช่ไหม ขณะที่คิดถึงกราม และขณะที่คิดว่ากายปสาทอยู่ที่ไหน ผัสสเจตสิกอยู่ที่ไหน แล้วจะพ้นจากโลภะเมื่อไหร่ มีก็ไม่รู้

    ที่มา ...

    พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 140


    หมายเลข 9475
    26 ม.ค. 2567