ทางใจรู้และคิดได้ทุกเรื่องจากสิ่งที่ปรากฏทางตา หู จมูก ลิ้น กาย

ธรรมเป็นเรื่องที่พิสูจน์ได้   พิจารณาและตรวจสอบได้   เพราะฉะนั้นในวันหนึ่ง ๆ ลองคิดพิจารณาว่า  ใจนี้รู้อะไรบ้าง  คิดอะไรบ้าง   ย่อมไม่พ้นจากรู้และคิดถึงเรื่องของอารมณ์ที่เห็นทางตา  ได้ยินทางหู  ได้ยินเสียง  แต่ว่าคิดได้ทุกเรื่อง  ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของประเทศหนึ่งประเทศใด  ส่วนหนึ่งส่วนใดของโลก  บุคคลหนึ่งบุคคลใด   หรือกลุ่มหนึ่งกลุ่มใด   ก็ยังคิดได้ 

นี่ก็แสดงให้เห็นว่า  แม้ว่าทางหูนี้จะได้ยินแต่เสียง   แต่ทางใจก็สามารถที่จะคิดเรื่องต่างๆ  ที่ได้ยินทางหู  มากมายหลายเรื่อง   

เพราะฉะนั้นสำหรับอินทรีย์ ๖ นี้   ก็เป็นสิ่งที่จะต้องรู้แจ้ง  มิฉะนั้นแล้วก็ไม่สามารถจะดับกิเลสได้