อบรมปัญญาเพื่อประจักษ์แจ้งความจริงนี้

เพราะฉะนั้นทุกขเวทนาก็เป็นทุกขลักษณะ   สุขเวทนาก็เป็นทุกขลักษณะ   สิ่งที่ปรากฏทางตาก็เป็นทุกขลักษณะ   เห็นที่กำลังเห็นสิ่งที่ปรากฏทางตาก็เป็นทุกขลักษณะ  ได้ยินในขณะนี้ก็เป็นทุกขลักษณะ   เสียงที่ปรากฏก็เป็นทุกขลักษณะ   เป็นสภาพธรรมซึ่งเกิดขึ้นแล้วก็ดับไป

เพราะฉะนั้นการอบรมเจริญปัญญาเพื่อประจักษ์แจ้งความจริงนี้  ไม่ใช่อย่างอื่นเลย   การที่จะประจักษ์ช้าหรือเร็ว   นั่นอีกเรื่องหนึ่ง  แต่ต้องเห็นถูกตามความเป็นจริง  มิฉะนั้นแล้วจะไม่สามารถดับการยึดถือว่าเป็นสัตว์   เป็นบุคคล  เป็นตัวตนได้