โสภณจิต - โสภณเจตสิก


        ผู้ฟัง ถ้าจะพูดถึงโสภณจิตที่เกิดในกามาวจรจิต ที่ทราบก็คือมี วิบากจิต กุศลจิต กิริยาจิต เรียนถามท่านอาจารย์ว่า ถ้าเป็นการรู้ลักษณะของสภาพธรรมก็คงจะเป็นกุศลจิตกับกิริยาจิต แต่วิบากจิตซึ่งเป็นโสภณจิตเหมือนกัน แต่เขาจะไม่รู้ลักษณะของสภาพธรรม เพราะเขาไม่ได้ทำกิจนี้หรืออย่างไร

        สุ. ต้องทราบว่า วิบากจิตแต่ละประเภททำกิจอะไรบ้าง

        ผู้ฟัง ก็คงทำปฏิสนธิ จุติ ภวังค์ ก็เลยไม่รู้ลักษณะ

        อ.กุลวิไล เพราะว่านอนหลับสนิท ก็มีโสภณจิตด้วย และเป็นชาติวิบากด้วย แต่เราไม่รู้อารมณ์ของโลกนี้

        ผู้ฟัง ลักษณะของรูปกับนิพพาน ทำไมถึงเป็นอโสภณ

        สุ. อะไรก็ตามที่ไม่มีโสภณเจตสิกเกิดร่วมด้วย จะดีงามได้อย่างไรคะ

        ผู้ฟัง ลักษณะของโสภณ ไม่ได้หมายเฉพาะนามธรรมใช่ไหมคะ หมายถึงทุกอย่างที่ไม่ได้มี ...

        สุ. มิได้ค่ะ โสภณเจตสิก สภาพธรรมที่ดีงามเป็นเจตสิก เมื่อเกิดกับจิตใด จิตนั้นก็เป็นโสภณจิต โต๊ะนี้ดีงามไหมคะ

        ผู้ฟัง โต๊ะไม่ดีงาม

        สุ. เพราะอะไรคะ

        ผู้ฟัง ไม่มีเจตสิกที่ดีงามเกิดร่วมด้วย และเป็นรูป

        สุ. ไม่มีเจตสิกเกิดร่วมด้วย เป็นแต่เพียงรูปธรรมที่ไม่รู้อะไรเลย จะกล่าวว่าดีงามได้อย่างไร ไม่ได้ทำทาน รักษาศีล อะไรเลย

        ผู้ฟัง สภาพนิพพานละคะ

        สุ. นิพพานไม่ใช่สภาพที่เกิด จะมีอะไรเกิดร่วมด้วยได้ไหมคะ

        ผู้ฟัง ความหวั่นไหวคืออะไร อะไรหวั่นไหว

        สุ. เราเป็นอกุศล เราไม่รู้ เราไม่เข้าใจ

        ผู้ฟัง ไม่เข้าใจแล้วต้องหวั่นไหวด้วยหรือ

        ที่มา ...

        พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 258


    หมายเลข 11981
    23 ม.ค. 2567