หนทางปรกติของการอบรมเจริญปัญญา - ช่วยอธิบายหน่อยว่าระลึกอย่างไร ตอนที่ 5-11 [สนทนาธรรมกับชาวต่างชาติ]

ถาม: เมื่อผม (ดิฉัน) ได้รับหนังสือธรรม เกี่ยวกับ การอบรมเจริญปัญญาในชีวิตประจำวัน [1] ผม (ดิฉัน) ก็อ่านหลายรอบ เพราะอยากที่จะฝึกตาม แต่ทุกๆ ครั้งก็จะมีความเป็นเรา มีเราที่เห็นเมื่อมีการเห็น ไม่สามารถรู้สีว่าเป็นรูป เห็นว่าเป็นนาม ก็จะคิดอยู่ตลอดในสิ่งที่อธิบาย (ในหนังสือ) แต่ก็ยังไม่สามารถที่จะระลึกนามและรูปในทางที่ถูกต้อง ขอให้ท่านได้กรุณาอธิบายว่าระลึกอย่างไร

อ.สุจินต์: เมื่อมีเห็นซึ่งรู้สิ่งที่ปรากฏผ่านทางตา ท่านสามารถสังเกตลักษณะของธรรมที่ปรากฏตามปรกติขณะนั้นได้ทันทีหรือไม่ สิ่งที่สำคัญควรที่จะทราบว่าความเข้าใจอบรมเจริญขึ้นได้อย่างไร เพื่อที่ว่าต่อไปปัญญาจะสามารถสมบูรณ์ที่จะถึงวิปัสสนาที่ 1 คือ การรู้ความต่างกันของนามและรูปตามความเป็นจริง

ก่อนอื่นเลย สติสามารถที่จะระลึกและศึกษาความต่างของลักษณะของนามและรูป ซึ่งปรากฏเป็นปรกติผ่านทางทวารใดทวารหนึ่ง

สตินั้นต่างจากความคิดเรื่องนามและรูป จากความเข้าใจขั้นปริยัติที่ค่อยๆ พอกพูนขึ้นจากการฟังธรรม สติที่ระลึกความจริงจะไม่เจริญขึ้นเลยถ้ายังคิดถึงธรรมที่กำลังเห็นอยู่ก็ดี ด้วยความกังวลใจ ด้วยความเครียด

ถ้าท่านยังคิดด้วยความกังวลใจว่าสิ่งที่ปรากฏเป็นรูปและเห็นเป็นนาม ขณะนั้นไม่ได้มีการสังเกต ไม่มีการศึกษาในลักษณะของรูป หรือลักษณะของนาม

จำเป็นที่จะต้องมีความเข้าใจที่ถูกต้องก่อนในลักษณะของนามและรูป เพื่อว่าสติปัฏฐานจะสามารถเกิดขึ้นและระลึกตรงในลักษณะของธรรมนั้นๆ

ควรที่จะเข้าใจว่านามที่เห็นเป็นความจริงที่รู้บางสิ่ง ที่ไม่ใช่รูปร่าง หรือสัณฐาน และไม่ใช่ตัวตน

ไม่จำเป็นต้องทำท่าทางอิริยาบถเฉพาะเพื่อที่จะรู้ความจริง ไม่จำเป็นที่จะต้องยืนก่อนแล้วถึงจะเห็น หรือนั่งหรือนอนก่อนแล้วถึงจะเห็น เพื่อที่ว่าจะได้รู้เห็นได้ตามความเป็นจริง

สติปัฏฐานสังเกตลักษณะของเห็นว่าเป็นธรรมประเภทหนึ่งที่รู้บางสิ่ง (ที่ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ตัวตน หรือบุคคล) อย่างถูกต้องตามความเป็นจริง

เมื่อสติปัฏฐานเกิดขึ้น และระลึกรู้ลักษณะของรูปทีปรากฏผ่านทางตา ลักษณะสามารถที่จะสังเกตุได้ เพื่อที่ว่าธรรมนั้นจะปรากฏให้รู้ได้ว่าเป็นเพียงประเภทหนึ่งของความจริง ที่ไม่ใช่เรา ตัวตน หรือบุคคล

ข้อความนี้แปลจาก...The Natural Way of Development - Could you explain to me how to be aware?

อ่านตอนอื่นๆ ได้จากลิงค์นี้

ตอนที่ 1 - สมถและวิปัสนา

ตอนที่ 2 - อัตตสัญญาคืออะไร (1)

ตอนที่ 3 - อัตตสัญญาคืออะไร (2)

ตอนที่ 4 - ควรทำอะไรให้เข้าใจมากขึ้น

ตอนที่ 5 - ช่วยอธิบายหน่อยว่าระลึกอย่างไร

ตอนที่ 6 - การรวมกลุ่มวิธีปฏิบัติก็คือการหวังผล

ตอนที่ 7 - ความรู้ตามตำราและความรู้ระดับวิปัสสนาญาน

ตอนที่ 8 - ควรระลึกอย่างไร

ตอนที่ 9 - เช่นเดียวกับการจับด้ามมีด

ตอนที่ 10 - ข้อประพฤติปฏิบัติที่เป็นปรกติและไม่เป็นปรกติ

ตอนที่ 11 - ธรรมนั้นปฏิบัติกิจของตนเองตามปรกติ

----------

[1] ท่านผู้ถามใช้คำว่า The practice in daily life ซึ่งไม่ทราบว่าเป็นหนังสือที่ได้มาจากที่ไหน