ความหมายของอนัตตา - วิปัสสนาญาณ ตอนที่ 2-11 [สนทนาธรรมกับชาวต่างชาติ]

ถาม: บุคคลที่ได้รับความเข้าใจจากการฟังธรรม เมื่อฝึกฝนอบรมพวกเขาสามารถที่จะบรรลุวิปัสสนาญาณขั้นแรกคือ นามรูปปริจเฉทญาณ เขาผ่านขั้นนั้น

อ.สุจินต์: เขาผ่านขั้นนั้นได้อย่างไร

ถาม: ไม่ทราบว่าอย่างไร

อ.สุจินต์: ไม่ควรที่จะตื่นเต้นไปว่าใครเป็นผู้บรรลุวิปัสสนาญาณ แต่เป็นผู้นั้นที่จะเข้าใจเองว่าปัญญาได้อบรมเจริญขึ้นจนเป็นวิปัสสนาญาณขั้นแรก บุคคลนั้นจะทราบว่าวิปัสสนาญานนั้นรู้ชัดนามธรรม และรูปธรรมตามที่ปรากฏเป็นปรกติ ทีละลักษณะในแต่ละขณะหนึ่งๆ ทีละทวารหนึ่งๆ ในขณะที่วิปัสสนาญานเกิดจะไม่ประจักษ์เพียงแต่นามธรรมเดียว หรือรูปธรรมเดียวเท่านั้น

ถาม: บางคนอาจจะได้ฝึกวิปัสสนาจนถึงขั้นที่ 5 ของมหาวิปัสสนา (ขั้นนิพพิทาญาณ-ปัญญาที่คำนึงถึงนามรูปด้วยความเบื่อหน่าย เป็นปัญญาที่ละความเพลิดเพลิน [1]) เขาดูรูปที่นั่ง ยืน เดิน และเขาฝึกจนกระทั่งถึง "ปัญญาที่ละความเพลิดเพลิน" สงสัยว่าเขาดูรูปนั่ง รูปยืน รูปเดินอย่างไร เราควรฝึกอย่างไรที่จะทำให้เราบรรลุวิปัสสนาญานขั้นนั้น (นิพพิทาญาณ)

อ.สุจินต์: วิปัสสนาญาณขั้นแรกคืออะไร นามรูปปริจเฉทญาณ (ปัญญาที่รู้ชัดความต่างกันของรูปธรรมและนามธรรมที่ปรากฏตามความเป็นจริง) ตราบใดที่บุคคลไม่ประจักษ์ญานขั้นแรก จะไม่สามารถประจักษ์ถึง "ปัญญาที่ละความเพลิดเพลิน" ได้เลย มีกายานุปัสสนาสติปัฏฐานเมื่อสติระลึกลักษณะหนึ่งลักษณะใดของรูปปรมัตถ์ตามที่ปรากฏผ่านทางกายปสาทรูป ซึ่งอาจจะเป็นรูปใดรูปหนึ่ง เช่น เย็น ร้อน อ่อน แข็ง ตึง ไหว กายานุปัสสนาสติปัฏฐานไม่ใช่การดูท่าทางการนั่ง การนอน การยืน การเดิน ยกตัวอย่าง เช่น เมื่อเย็นปรากฎ มีเพียงลักษณะที่เย็นเท่านั้น ไม่มี เรา ของเรา หรือเป็นบุคคลใด สิ่งหนึ่งสิ่งใด ถ้าสติไม่ระลึกรู้ลักษณะของรูปทางแต่ละทวารแต่ละขณะ ว่าเป็นเพียงรูปประเภทหนึ่ง จะไม่สามารถแม้แต่จะบรรลุวิปัสสนาญาณขั้นแรกได้เลยซึ่งเป็นความเข้าใจที่กระจ่างชัดในความต่างกันระหว่างลักษณะของนามธรรมแต่ละหนึ่งและรูปธรรมแต่ละหนึ่ง แล้วปัญญาจะถึงความรู้ชัดในวิปัสสนาญาณขั้นนิพพิทาญาณ ที่ละความเพลิดเพลิน ที่เป็นมหาวิปัสสนาขั้นที่ 5 ได้อย่างไร (ถ้าปัญญาไม่ประจักษ์แจ้งตามลำดับขั้น)

-------------------------

[1] คำแปลภาษาอังกฤษ นิพพิทาญาณเป็นมหาวิปัสสนาญานขั้นที่ 5 โดยนับอุทยัพพยญาณ เป็นมหาวิปัสสนาขั้นที่ 1

ข้อความนี้ถูกแปลจาก..The Meaning of Anatta - Insight knowledge

คลิกเพื่ออ่านตอนอื่นๆ ... (หรือสามารถกดที่ tag ได้)

ตอนที่ 1 - ประตูทั้ง 4

ตอนที่ 2 - วิปัสสนาญาน

ตอนที่ 3 - เป็นรูปหรือที่เดิน

ตอนที่ 4 - เป็นอนัตตา (ไม่ใช่ตัวตน)

ตอนที่ 5 - พิจารณาสภาพธรรมที่มีจริงขณะนี้

ตอนที่ 6 - ขึ้นอยู่กับเหตุและปัจจัย

ตอนที่ 7 - ลำดับขั้นของวิปัสสนาญาน

ตอนที่ 8 - การดับวิจิกิจฉาและทิฏฐิ

ตอนที่ 9 - เข้าใจผิดว่าเป็น กลุ่มก้อน

ตอนที่ 10 - แต่ละคนก็อยู่ในโลกของความคิดตนเอง

ตอนท่ี่ 11 - เป็นเพียงเรื่องราวของความคิดนึก