สุปุพพัณหสูตร ... วันเสาร์ที่ ๒๙ ธันวาคม ๒๕๕๕

นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺสพุทฺธํ สรณํ คจฺฉามิธมฺมํ สรณํ คจฺฉามิสงฺฆํ สรณํ คจฺฉามิ•••..... ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย .....•••
... สนทนาธรรมที่ ...

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา (มศพ.)

พระสูตร ที่จะนำมาสนทนาที่มูลนิธิฯ

วันเสาร์ที่ ๒๙ ธันวาคม ๒๕๕๕ เวลา ๐๙.๐๐ - ๑๒.๐๐ น. คือ

สุปุพพัณหสูตร

(ว่าด้วยเวลาที่เป็นฤกษ์ดี)

จาก .. [เล่มที่ 34] พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๓ - หน้าที่ ๕๙๑

(ภาพแสดงบรรยากาศการสนทนาธรรมที่มูลนิธิฯ ในวันเสาร์ที่ ๒๖ พ.ค. ๒๕๕๕)

...นำสนทนาโดย...

ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์

และ คณะวิทยากรมูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา

[เล่มที่ 34] พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๓ - หน้าที่ ๕๙๑

สุปุพพัณหสูตร

(ว่าด้วยเวลาที่เป็นฤกษ์ดี)

[๕๙๕] ดูกร ภิกษุทั้งหลาย สัตว์เหล่าใด ประพฤติสุจริต ด้วยกาย

ด้วยวาจา ด้วยใจ ในเวลาเช้า เวลาเช้านั้น ก็เป็นเวลาดี ของสัตว์เหล่านั้น

สัตว์เหล่าใด ประพฤติสุจริตด้วยกาย ด้วยวาจา ด้วยใจ ในเวลากลางวัน เวลา

กลางวันนั้น ก็เป็นเวลาดีของสัตว์เหล่านั้น สัตว์เหล่าใดประพฤติสุจริต ด้วยกาย

ด้วยวาจา ด้วยใจ ในเวลาเย็น เวลาเย็นนั้น ก็เป็นเวลาดีของสัตว์เหล่านั้น.

(นิคมคาถา)

กายกรรม เป็นความเจริญ วาจากรรม เป็นความเจริญ

มโนกรรม เป็นความเจริญ ความตั้งใจมั่น ของท่าน เป็นความเจริญ

เป็นฤกษ์ดี มงคลดี แจ้งดี รุ่งดี ขณะดี ครู่ดี และเป็นการบูชาอย่างดีใน

พรหมจารีบุคคลทั้งหลาย คนทำกรรม อันเป็นความเจริญแล้ว ย่อมได้

ประโยชน์อันเป็นความเจริญ ท่านทั้งหลาย จงเป็นผู้มีประโยชน์อันได้แล้ว

ถึงซึ่งความสุข งอกงามในพระพุทธศาสนา เป็นผู้หาโรคมิได้ สำราญกายใจ

พร้อมด้วยญาติทั้งปวงเทอญ.

จบสุปุพพัณหสูตรที่ ๑๐.

อรรถกถาสุปุพพัณหสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในสุปุพพัณหสูตรที่ ๑๐ ดังต่อไปนี้ :-

ในคำเป็นต้นว่า สุนกฺขตฺต วันที่คนทั้งหลาย บำเพ็ญสุจริตธรรมทั้ง ๓ ให้

บริบูรณ์ ชื่อว่าเป็นวันที่ได้การประกอบฤกษ์ เพราะฉะนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้า

จึงตรัสว่า วันนั้น มีฤกษ์ดีทุกเมื่อ. วันนั้นนั่นแหละ ชื่อว่า เป็นวันทำมงคลแล้ว

เพราะฉะนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้า จึงตรัสว่า วันนั้นมีมงคลดีทุกเมื่อ. แม้วันที่มี

ความสว่างไสวทั้งวัน จึงชื่อว่า สุปฺปภาตเมว (มีความสว่างไสวเป็นประจำ) . แม้

การลุกขึ้นจากการนอนของวันนั้น ก็ชื่อว่า สุหุฏฺิต  (ลุกขึ้นด้วยดี) . แม้ขณะของ

วันนั้น ก็ชื่อว่า สุกฺขโณ (ขณะดี) . แม้ยามของวันนั้น ก็ชื่อว่า สุมุหุตฺโต (ยามดี) .

ก็ในบทว่า สุมุหุตฺโต นี้ พึงทราบการแบ่งเวลาดังนี้ .- เวลาประมาณ ๑๐ นิ้ว ชื่อว่า

ขณะ. เวลา ๑๐ ขณะ โดยขณะนั้น ชื่อว่า ลยะ. เวลา ๑๐ ลยะ โดยลยะนั้น

ชื่อว่า ขณลยะ. เวลา ๑๐ เท่า โดยขณลยะนั้น ชื่อว่า มุหุตฺตะ. เวลา ๑๐ เท่า

โดยมุหุตตะนั้น ชื่อว่า ขณมุหุตฺตะ. บทว่า สุยิฏฺ พฺรหฺมจาริสุ ความว่า

ทานที่เขาให้ในผู้ประพฤติธรรมอันประเสริฐ ในวันที่บำเพ็ญสุจริต ๓ ให้บริบูรณ์แล้ว

ชื่อว่า สุยิฏฺ (มีการบูชาดีแล้ว) . บทว่า ปทกฺขิณ กายกมฺม ความว่า กายกรรม

ที่เขาทำแล้วในวันนั้น ชื่อว่า เป็นกายกรรม ประกอบด้วยความเจริญ. แม้ในบทที่

เหลือ ก็มีนัยนี้เหมือนกัน. บทว่า ปทกฺขิณานิ กตฺวาน ความว่า ครั้นการทำ

กายกรรมเป็นต้น ที่ประกอบด้วยความเจริญแล้ว. บทว่า ลภนฺตตฺเถ ปทกฺขิเณ

ความว่า จะได้ประโยชน์ที่เป็นความเจริญ คือประโยชน์ที่ประกอบด้วยความเจริญนั่น

เอง. ข้อความที่เหลือในพระสูตรนี้ ง่ายทั้งนั้น ฉะนี้แล.

จบอรรถกถาสุปุพพัณหสูตรที่ ๑๐