แนวทางเจริญวิปัสสนา เล่ม ๑๐๖ ตอนที่ ๑๐๕๑ – ๑๐๖๐

ถ้ามีแต่กายเปล่าๆ ไม่มีจิต ก็ไม่สามารถที่จะรู้ว่า สิ่งที่ปรากฏทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกายเป็นอย่างไร กลิ่นเป็นอย่างไร รสเป็นอย่างไร แต่เพราะไม่ได้มีกายเปล่า ๆ แต่มีใจซึ่งสามารถเห็นสิ่งที่ปรากฏทางตา มีใจซึ่งสามารถได้ยินเสียงที่กระทบหู ที่ปรากฏที่หู มีใจซึ่งสามารถรู้กลิ่นที่กระทบจมูก ที่ปรากฏที่จมูก มีใจซึ่งสามารถลิ้มรสที่กระทบลิ้น มีใจซึ่งสามารถรู้สิ่งที่กระทบสัมผัสกาย เพราะฉะนั้น การอบรมเจริญสติปัฏฐาน คือ จิตที่เป็นกุศลเกิดพร้อมกับสติที่ระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏเมื่อกระทบกับตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจนั่นเอง