เรียนอย่างไรให้มีสติ

โอ   เรียนอย่างไรถึงจะไม่ลืม เรียนอย่างไรให้สติเกิด

ท่านอาจารย์    ให้เข้าใจเท่านั้นเอง เข้าใจจริงๆว่าเป็นธรรม ทุกอย่างเป็นธรรม  คือ เป็นสิ่งที่มีจริง และมีลักษณะเฉพาะของสิ่งนั้นๆด้วย ซึ่งลักษณะเฉพาะ ก็มีจิต เจตสิกกับรูป

โอ   ก็จำได้ แล้วก็เข้าใจว่ามีแต่เฉพาะจิต เจตสิก กับรูป แต่ก็หลงลืมสติบ่อยๆ แต่ก็ยังยึดว่าเป็นพี่ เป็นน้อง เป็นเพื่อน เป็นตัวเอง ก็ยังไม่ได้ละสักที เข้าใจตามปริยัติ

ท่านอาจารย์    ถ้าไม่มีโสตปสาท คุณโอจะได้ยินไหมคะ ถ้าไม่มีความรู้ความเข้าใจอย่างมั่นคงในเรื่องนามธรรมและรูปธรรม สติปัฏฐานจะเกิดไหม

มีคำที่แสดงไว้ว่า สัญญา ความจำที่มั่นคงเป็นปัจจัยให้เกิดสติปัฏฐาน แค่นี้ คนก็เอาแค่พยัญชนะนี้จริงๆ ก็จำแล้ว แล้วทำไมสติปัฏฐานไม่เกิด แต่จำอะไร ใช่ไหมคะ ก็เป็นเรื่องที่แค่พยัญชนะ เขาก็ไม่เข้าใจว่า จำ ต้องเป็นจำสิ่งที่ได้ยินได้ฟัง สิ่งที่เข้าใจในเรื่องของสภาพธรรม ไม่ใช่ไปจำเรื่องอื่น

เพราะฉะนั้นขณะนี้ความจำของเราเรื่องสภาพธรรม ลักษณะของนามธรรมคืออย่างนี้ ขณะที่กำลังเห็น ขณะที่กำลังได้ยิน เป็นสภาพรู้หรือธาตุรู้ซึ่งไม่มีรูปร่างเลย เสียงเป็นธรรมอย่างหนึ่งปรากฏกับจิตที่ได้ยิน เพราะฉะนั้นจิตเกิดดับตั้งแต่เกิดจนตาย แต่ไม่ได้มีอาการปรากฏเหมือนสี เหมือนเสียง เหมือนกลิ่น เหมือนรส เพราะเป็นเพียงธาตุรู้หรือสภาพรู้

ค่อยๆเข้าใจความต่างของจิตและเจตสิก และสภาพธรรมที่ได้ยินได้ฟัง จนกระทั่งเป็นความเข้าใจ และเราไม่ต้องไปกังวล ถ้าเข้าใจอย่างนี้เราจะลืมไหมคะ เอาแค่นี้ ถ้าแค่นี้ไม่ลืม ก็ต่อไปอีกหน่อยหนึ่ง ไม่ลืมก็ต่อไปอีกหน่อยหนึ่ง แต่ต้องพิจารณาด้วยความเข้าใจจริงๆ และคุณโอก็คงบอกว่า จำได้แล้ว แต่สติปัฏฐานก็ไม่เกิด ใช่ไหมคะ แค่นี้พอไหม  แต่เมื่อไรที่สัมมาสติเกิด เมื่อนั้นรู้เลย มีสัญญา ความจำที่มั่นคงพอที่สติจะเกิด แต่ว่ากี่ครั้ง มากหรือน้อย นั่นก็เป็นเรื่องที่เราไม่ต้องไปนับ หรือไม่ต้องไปรอ หรือไม่ต้องไปหวัง เพราะเหตุว่าโลภะจะไม่จากเราไปเลย คอยกระซิบ หรือคอยให้หวัง ให้รอ ให้ต้องการอยู่เรื่อยๆ

ซึ   ความหมายของการเข้าใจจรดกระดูก เช่น ถ้าเราฟังอยู่ในขณะนี้ ก็มีความจำด้วย แล้วก็มีความเข้าใจบ้าง แต่เมื่อสถานการณ์เปลี่ยนไปที่ไม่ได้ฟังธรรม อาจจะไปซื้อของ ในขณะนั้นก็หลงลืมสติ ความจำที่ถูกต้องนั้นก็ไม่มี แต่ถ้าบอกว่า เป็นความเข้าใจที่จรดกระดูก หมายความว่าแม้สติปัฏฐานจะไม่เกิด แต่ก็มีการพิจารณาสิ่งที่เกิดขึ้นที่เป็นเรื่องราวที่สัมพันธ์กับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในขณะนั้นอยู่ อันนั้นเป็นความเข้าใจเพื่อย้ำสัญญาของเรื่องราวที่เป็นสภาพธรรมตามความเป็นจริงเพิ่มขึ้น หรือว่าอย่างไรครับ

ท่านอาจารย์    พอได้ยินคำนี้ก็สงสัย ต้องการอีกแล้วว่า จรดกระดูก นี่คืออย่างไร  ถ้าบอกว่าเข้าใจจริงๆ จริงๆ จริงๆ จริงๆ แค่นี้ได้ไหมคะ คงจะไม่ต้องมีคำอธิบายอื่น

โอ   ถ้าความเข้าใจที่มั่นคงจริง ๆ สัญญาที่มั่นคงจริงๆ ตอนช็อปปิ้งจะหลงลืมสติไหมคะ

ท่านอาจารย์    ตอนนี้สัญญาอะไรมั่นคง

โอ   อัตตสัญญาค่ะ

ท่านอาจารย์    ใช่ แล้วต้องรู้ตามความเป็นจริง เพราะฉะนั้นอย่างไรๆก็อัตตสัญญาก็ต้องมาเรื่อยๆ เพราะเหตุว่ามีปัจจัย เพราะว่ามั่นคงมาก