ตอนหลับสนิท เอาอะไรมาเป็นของเรา

ผู้ถาม   แล้วสิ่งที่กำลังปรากฏ แม้จะเป็นอกุศลกรรมก็ยังเป็นของเรา

สุ.   เข้าใจ แล้วตอนหลับสนิทเอาอะไรมาเป็นของเรา

ผู้ถาม   ตรงนี้ แปลกแต่จริง ทั้ง ๆ ที่เข้าใจว่ามีแต่จิต เจตสิก รูป ลึกๆ แล้ว จิต เจตสิก   รูป ก็ยังเป็นของเรา

สุ.   ถ้าเห็นพระคุณ และเห็นคุณค่าของพระธรรม   แล้วก็ค่อย ๆ เข้าใจขึ้นก็จะรู้ว่า   สามารถที่จะดับกิเลสได้จริง ๆ ไม่ใช่วันนี้ก็วันอื่น

ผู้ถาม   เพราะฉะนั้นเวลาศึกษาพระธรรม อยู่ในขั้นทาน ขั้นศีล พอถึงขั้นภาวนามันไป   ไม่ไหว

สุ.   อย่าคิดว่าขั้นภาวนา   อย่าคิดว่าภาวนา  มาฟังธรรมครั้งหนึ่งคือการสะสมเป็น ภาวนาขั้นต้นด้วย  มิฉะนั้นถ้าไม่มีขั้นนี้   การที่จะเข้าใจลักษณะของสภาพธรรมก็เป็นไป ไม่ได้  เพราะเหตุว่าภาวนาหมายความถึงการอบรม   ไม่ใช่เอาอะไรมาอบรมเลย  การฟัง แล้วก็ค่อยๆ เข้าใจขึ้นนั่นเอง