ไม่เพิกอิริยาบถ ไม่รู้ความเป็นอินทรีย์
เพราะฉะนั้นในการอบรมเจริญสติปัฏฐาน ท่านผู้ฟังจะเห็นได้ว่า ที่ทุกขลักษณะไม่ปรากฏ อนิจจลักษณะไม่ปรากฏ อนัตตลักษณะไม่ปรากฏ เพราะเหตุว่าอิริยาบถปิดบังทุกข ลักษณะ คณสัญญาปิดบังอนัตตา สันตติปิดบังอนิจจัง คือ การเกิดดับซึ่งสืบต่อกันอย่างรวดเร็ว
เพราะเหตุว่าทุกขลักษณะก็ดี อนิจจลักษณะก็ดี อนัตตลักขณะก็ดีนั้นเป็นไตรลักษณ์ เป็นการเกิดดับของสภาพธรรมที่ไม่เที่ยง และไม่ใช่ตัวตน จึงเป็นทุกข์ เพราะฉะนั้นการที่จะเห็นทุกข์ได้ คือ ทุกขลักษณะตามความเป็นจริง ต้องเพิกอิริยาบถ อย่าลืม ท่านที่ผ่านพยัญชนะที่ว่า อิริยาบถปิดบังทุกข์ ทำให้ไม่เห็นทุกขลักษณะ
เพราะฉะนั้นการที่จะเห็นทุกขลักษณะได้ ก็เพราะเพิกอิริยบถ
ความหมายของเพิกอิริยาบถคืออย่างไร
จะเพิกอย่างไรอิริยาบถคะ ระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏทีละลักษณะโดยไม่ยึดรูปร่างใด ๆ ไว้ในขณะนั้น
ทางตาที่กำลังเห็นนี้ ถ้าสติระลึกรู้ลักษณะสภาพของสิ่งที่กำลังปรากฏเท่านั้น แล้วก็รู้ในลักษณะของสภาพซึ่งเป็นธาตุรู้ อาการรู้เท่านั้น ลักษณะอื่นไม่สามารถจะร่วมปรากฏในลักษณะของสิ่งที่ปรากฏทางตา หรือในสภาพที่กำลังเห็นสิ่งที่ปรากฏทางได้เลย
เพราะฉะนั้นในขณะนั้นไม่มีรูปร่างทั้งหมด มีแต่เฉพาะอินทรียะหนึ่ง คือ จักขุนทรีย์ กำลังเป็นใหญ่ที่เป็นปัจจัยให้จักขุวิญญาณเกิดขึ้น เห็นสิ่งที่กำลังปรากฏทางตา ทางหู โดยนัยเดียวกัน ขณะใดที่สติระลึกที่เสียงที่กำลังปรากฏ ต้องไม่ยึดถือรูปร่างซึ่งเคยคิดว่ามี เพราะเหตุว่ารูปนี้เกิดดับสืบต่อกันเร็วมาก แต่ละรูปจะดับไปพร้อมกับเมื่อจิตเกิดดับ ๑๗ ขณะ เพราะฉะนั้นเมื่อรูปเกิดพร้อมกับขณะจิตใด รูปนั้นจะมีอายุอยู่จนกระทั่งจิตเกิดดับแล้ว ๑๖ ขณะ รวมทั้งในขณะที่รูปนั้นเกิดด้วยอีก ๑ ขณะ จึงเป็น ๑๗ ขณะ แล้วรูปนั้นก็ดับไปหมด เพราะฉะนั้นรูปนั้นไม่ได้ปรากฏร่วมด้วยในขณะที่สีกำลังปรากฏทางตา หรือเสียงกำลังปรากฏทางหู หรือกลิ่นกำลังปรากฏทางจมูก หรือรสกำลังปรากฏทางลิ้น หรือเย็น ร้อน อ่อนแข็ง ตึงไหวกำลังปรากฏที่กาย เพราะฉะนั้นต้องเพิกอิริยาบถ จึงจะเห็นสภาพธรรมที่เป็นอินทรีย์แต่ละอินทรีย์ตามปกติ ตามความเป็นจริงได้
แต่ถ้าตราบใดยังมีความรู้สึกเหมือนกับเป็นรูปร่างของตัวเราอยู่ เมื่อนั้นจะไม่สามารถประจักษ์ในความเป็นอินทรีย์ของตา หรือหู จมูก ลิ้น กาย ได้