อินทรีย์ ๕ ซึ่งได้เจริญอบรมแล้ว ผลย่อมปรากฏมี ไม่เป็นโมฆะ


    ข้อความต่อไปมีว่า  

       เมื่อทรงแสดงความไม่เป็นโมฆะแห่งข้อปฏิบัติว่า   ด้วยการปฏิบัตินี้   ธรรมนี้ย่อมจะปรากฏมีในตนก่อน   พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงอนัญญาตัญญัตสามีตินทรียะไว้ต่อจากสัทธินทรียะ  เป็นต้นนั้น

    อินทรีย์ ๕ คือ ศรัทธา วิริยะ  สติ  สมาธิ  ปัญญาซึ่งเป็นไปในขณะที่ระลึกรู้ลักษณะของนามธรรมและรูปธรรมที่กำลังปรากฏ  ไม่เป็นโมฆะ   ถ้าขณะใดที่สติระลึก  รู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏทางตาตามปกติ  ซึ่งเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย  ทางหู  ทางจมูก  ทางลิ้น  ทางกาย   ทางใจในขณะนี้  แต่ว่าสภาพธรรม คือ ปัญญาเจตสิก  ซึ่งได้เจริญอบรมแล้ว   อินทรีย์ ๕ ซึ่งได้เจริญอบรมแล้ว  ก็ย่อมจะเกิดผลตามลำดับ

    เพราะฉะนั้นจึงมีข้อความว่า

       เพื่อทรงแสดงความไม่เป็นโมฆะแห่งข้อปฏิบัติว่า   ด้วยการปฏิบัตินี้  ธรรมนี้ย่อมจะปรากฏมีในตนก่อน 

    ในปัญญาทั้ง ๓ ขั้นนี้  อนัญญาตัญญัติสามีตินทรีย์ต้องเกิดก่อน  คือ ปัญญาซึ่งเกิดพร้อมกับโสตาปัตติมัคคจิต  รู้แจ้งอริยสัจธรรม   

    เพราะฉะนั้นพระผู้มีพระภาคจึงทรงแสดงอนัญญาตัญญัติสามีตินทรีย์ไว้ต่อจากสัทธินทรียะเป็นต้นนั้น


    หมายเลข 5954
    27 ส.ค. 2558