พุทธการกธรรม : อธิษฐานบารมี
ข้อความต่อไปใน อรรถสาลินี มีว่า
อันพุทธการกธรรมนั้นจักมีเพียงเท่านี้ก็หามิได้ เราจักเลือกเฟ้นธรรมอันเป็นเครื่องบ่มโพธิญาณอื่นอีก เมื่อเราเลือกเฟ้นในกาลนั้น ได้พบอธิษฐานบารมี ซึ่งพระพุทธเจ้าผู้แสวงหาซึ่งคุณอันยิ่งใหญ่ครั้งก่อนๆ ได้บำเพ็ญอบรมกันมา จักเป็นพุทธการกธรรมข้อที่ ๘ สอนตนว่าดังนี้
เธอจงสมาทานอธิษฐานบารมี อันเป็นพุทธการกธรรมข้อที่ ๘ นี้ ทำให้มั่นต่อไป เธอเป็นผู้คงที่ในบารมีนั้น จักได้บรรลุสัมโพธิญาณ ภูเขาศิลาล้วนย่อมตั้งดำรงคงที่ไม่หวั่นไหวเพราะลมที่แรงกล้า ดำรงอยู่ในที่เดิมเทียว ฉันใด เธอก็เหมือนกัน จงเป็นผู้คงที่ในอธิษฐานบารมีทุกเมื่อ บำเพ็ญอธิษฐานบารมีแล้วจักบรรลุได้สัมโพธิญาณแล
ในขณะที่สุเมธดาบสได้เลือกเฟ้นธรรมอันเป็นเครื่องบ่มโพธิญาณนี้ ท่านผู้ฟังเคยคิดไหมว่า ท่านผู้ฟังจะบำเพ็ญกุศล หรือว่าเจริญกุศลประการใดบ้าง เพราะรู้ว่าการที่จะรู้แจ้งอริยสัจธรรมนี้แสนยาก เมื่อเป็นธรรมที่ต้องใช้ความอดทนในการที่จะบำเพ็ญกุศล วันหนึ่งๆ ก็น่าคิดว่า เราจะทำกุศลอะไรบ้าง เพื่อที่จะให้เป็นบารมีเกื้อกูลในการรู้แจ้งอริยสัจธรรม
สำหรับบารมีข้อหนึ่ง คือ อธิษฐานบารมี การตั้งใจมั่นในกุศล ไม่เปลี่ยนใจไปตามกิเลส ซึ่งถ้าจะสังเกตดูในวันหนึ่งๆ บางทีคิดเรื่องกุศล แต่อกุศลก็ทำให้เปลี่ยนใจได้ บางครั้งก็บ่อยๆ หรือเรื่อยๆ เคยมีไหมที่ตั้งใจว่าจะทำกุศล อาจจะเป็นการฟังธรรม หรือการเกื้อกูลสงเคราะห์อนุเคราะห์บุคคลอื่น แต่พอมีอกุศลเกิดขึ้นแทรกแซง ก็เปลี่ยนใจไปตามอกุศลนั้นอย่างรวดเร็ว ลืมเรื่องกุศลที่คิดไว้หรือว่าตั้งใจไว้แล้ว
อธิษฐานบารมี คือ การตั้งใจมั่นในกุศล ถ้าไม่มีความมั่นคงจริงๆ ปัญญายังไม่คมกล้า ก็ไม่สามารถที่จะสู้กับกิเลสอกุศลได้ และในวันหนึ่งๆ ลองสังเกตดูว่า อกุศลชนะบ่อยไหม หรือว่ากุศลชนะมากกว่า ถ้าเป็นผู้ที่กุศลชนะมากกว่า ก็แสดงถึงความตั้งใจมั่นในกุศลที่จะไม่ยอมเปลี่ยนไปตามกิเลส
เพราะฉะนั้น อธิษฐานบารมีจึงเป็นกุศลประการหนึ่ง ซึ่งเมื่อตั้งใจมั่นคงในกุศล ทำให้มีกำลังขึ้น ก็จะประกอบการกุศลนั้นได้สำเร็จตามความตั้งใจอย่างมั่นคง และย่อมเป็นเหตุหนึ่งที่จะเป็นบารมีที่สามารถจะทำให้รู้แจ้งอริยสัจธรรม
ที่มา ...