เป็นอกุศลกรรมบถที่ครบองค์หรือไม่
ถ . ทุจริต ๔๐ ล่วงกรรมบถ สามารถนำปฏิสนธิในอบายภูมิได้ ใช่ไหม อย่างการฆ่าสัตว์ ชักชวนในการฆ่าสัตว์ สรรเสริญในการฆ่าสัตว์ ยินดีพอใจในการ ฆ่าสัตว์เป็นต้น ถ้าไม่ครบทั้ง ๔ อย่าง อาจจะยินดีพอใจอย่างเดียว หรือสรรเสริญ อย่างเดียว หรือชักชวนอย่างเดียว ก็เป็นอกุศลกรรมบถส่งผลปฏิสนธิในอบายภูมิได้ ใช่ไหม
สุ. สำหรับอกุศลกรรมที่ครบองค์ จะทำให้ปฏิสนธิในอบายภูมิ
ถ . สรรเสริญอย่างเดียวก็ไม่ครบองค์ ใช่ไหม แต่ความหนักเบาก็คงจะต่างกัน
สุ. วิธีที่จะรู้ว่าครบองค์ หรือไม่ครบองค์ ก็มีองค์ของอกุศลกรรมบถทุกอันอยู่แล้วว่า ปาณาติบาตมีองค์เท่าไร เพราะฉะนั้น ถ้าครบองค์ของปาณาติบาต ก็เป็นอกุศลกรรมบถที่ครบองค์
ถ . ทุจริต ๑๘ อย่างเห็นรูป ยินดีพอใจเป็นมโนทุจริต กล่าววาจา สรรเสริญรูปนั้นเป็นวจีทุจริต เราอาจมีการเคลื่อนไหวกายในลักษณะอย่างใดอย่างหนึ่งเกี่ยวกับรูปนั้นก็เป็นกายทุจริต ความหนักเบา …
สุ. ไม่ใช่อกุศลกรรมบถ
ถ . แต่ชื่อว่าทุจริต
สุ. เพราะเป็นอกุศล
ถ . อาจารย์เคยบอกว่า พระโสดาบันมีศีล ๕ บริสุทธิ์ ถ้ามีเหตุอะไร พระโสดาบันจะยอมสิ้นชีวิตเพื่อรักษาศีล ๕ อย่างนั้นหรือ
สุ. ท่านไม่มีเจตนาที่จะล่วงศีล ๕ เลย
ถ . แต่ถ้ามีเหตุอะไรอย่างนี้
สุ. ท่านไม่มีเจตนาที่จะล่วงศีล ๕ เลย ไม่ว่าจะด้วยประการใดๆ ทั้งสิ้น