พระพุทธศาสนาทำไมมี ๒ นิกาย
ถ . พระพุทธศาสนาทำไมมี ๒ นิกาย มีมหานิกายกับธรรมยุติ เมื่อก่อนนี้เคยมีหรือไม่
สุ. เมื่อพระผู้มีพระภาคเสด็จดับขันธปรินิพพานแล้ว ในเวลาไม่นานเลย ผู้ที่เป็นพุทธบริษัทก็มีความเห็นแตกแยกกันตลอดเรื่อยมา เป็นมหายานกับเถรวาท และมีลัทธิต่างๆ ของสำนักต่างๆ มากมาย แม้แต่แต่ละประเทศซึ่งนับถือพระพุทธศาสนาก็มีความเห็นในข้อธรรมและในการปฏิบัติธรรมต่างๆ กันด้วย
เพราะฉะนั้น สำหรับเมืองไทยซึ่งมีมหานิกายกับธรรมยุติ ก็เป็นเรื่องของวัตร ข้อปฏิบัติ แต่ถึงอย่างไรก็ตาม เรื่องชื่อไม่สำคัญ ไม่ว่าจะเป็นธรรมยุติ หรือมหานิกาย หรือเถรวาท หรือมหายาน ถ้าเป็นผู้ที่ไม่ติดในชื่อก็จะรู้ว่า การที่แต่ละกลุ่ม แต่ละบุคคลมีความคิดความเห็นต่างๆ กันนั้น เป็นของธรรมดา ไม่ใช่เป็นของใหม่ ที่จะให้คนเรามีจิตใจเหมือนกัน มีความคิดความเข้าใจอย่างเดียวกัน เป็นสิ่งที่เป็น ไปไม่ได้เลย แม้ในครั้งที่พระผู้มีพระภาคยังไม่เสด็จดับขันธปรินิพพาน ก็ยังมีผู้ที่มีความคิดเห็นต่างๆ กันไป ถ้าพระองค์สามารถกระทำให้ทุกคนมีความเห็นถูกทั้งหมด พระองค์ย่อมทรงกระทำ แต่เนื่องจากธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตา เพราะฉะนั้น ก็เป็นเรื่องที่จะต้องมีความเห็นที่ต่างกัน มีข้อปฏิบัติที่ต่างกัน
แต่ว่าทุกคนมีสิทธิ์ที่จะศึกษาและพิจารณาธรรม เพื่ออบรมเจริญปัญญาของตนเองโดยที่ไม่จำเป็นต้องใช้คำ ใช้ชื่อ ไม่ว่าจะเป็นธรรมยุติหรือมหานิกาย ก็สามารถจะศึกษาพระธรรมได้ ถ้าศึกษามาก พิจารณามาก ก็เข้าใจมาก
เรื่องบุคคลทั้งหลาย มีอัธยาศัยต่างๆ กัน เกินความสามารถของคนอื่นที่จะปรับให้เหมือนกันได้จริงๆ
ถ . เดี๋ยวนี้ชาวบ้าน ผมฟังๆ ดู คือ ไปทำโยเร ลัทธินี้เป็นแขนงหนึ่งของพระพุทธศาสนาหรือเปล่า
สุ. ก็กล่าวว่าอย่างนั้น
ถ . เราควรจะต่อต้านอย่างไรดี
สุ. ต่อต้านใคร ต่อต้านโยเร โยเรอย่างเดียว หรือว่าอย่างอื่นอีกมากมาย ทำไมโยเรอย่างเดียว ก็มีอีกมาก ไม่ใช่แต่เฉพาะโยเร และการที่จะต่อต้านได้ มีหนทางเดียว คือ อบรมเจริญความเห็นถูกของแต่ละท่าน ถ้าแต่ละท่านยังไม่ได้อบรมเจริญความเห็นถูก ก็ต้องมีความเห็นผิด แล้วแต่ว่าจะเกิดมีอะไรใหม่ๆ ขึ้นมาอีก