เข้าถึงความเป็นธรรมในชีวิตประจำวัน


        สุ. ชีวิตประจำวัน จิตมี โลภะมี จิตที่เกิดร่วมกับโลภะ จะไม่เกิดร่วมกับสภาพธรรมอื่น นอกจากเจตสิก เจตสิกก็ต้องเกิดกับจิต แต่เป็นเรา ตลอดวัน พอดีใจ ก็ไม่รู้เลยว่า ลักษณะนั้นเป็นสภาพธรรมอย่างหนึ่ง เกิดเพราะเหตุปัจจัยแล้วดับไป กำลังเสียใจ เป็นทุกข์ ก็ไม่รู้ว่า เป็นความรู้สึกซึ่งเกิดเพราะเหตุปัจจัย ถ้าเห็น ได้ยินสิ่งที่น่าพอใจ ความรู้สึกชนิดนั้นจะเกิดไม่ได้ เพราะฉะนั้นแม้ความรู้สึกซึ่งต่างกันไปในวันหนึ่งๆ ก็ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชา เกิดแล้ว เป็นแล้ว ตามเหตุตามปัจจัย แต่ไม่รู้ แม้ว่าความรู้สึกบอกได้ เสียใจ ก็บอกได้ ดีใจ ก็บอกได้ โกรธก็บอกได้ พอใจก็บอกได้ แต่ไม่รู้ว่า เป็นธรรม

        เพราะฉะนั้นเมื่อลักษณะอย่างนั้นมีเป็นปกติในชีวิตประจำวัน แต่ไม่รู้ว่า เป็นธรรมอะไร จึงต้องศึกษา ฟังให้เข้าใจว่า เป็นธรรม ซึ่งไม่ใช่ตัวตน แล้วแต่ว่าเป็นประเภทที่เป็นผลของกรรม เป็นวิบาก หรือเป็นการสะสมที่เมื่อเห็นแล้วก็พอใจหรือขุ่นใจ ตามการสะสม

        คือ ให้เข้าถึงความเป็นธรรมในชีวิตประจำวันซึ่งเป็นอยู่แล้ว มีเหตุปัจจัยเกิดแล้ว แล้วไม่เคยรู้ ก็รู้เท่านั้นค่ะ

        เพราะฉะนั้นคิดก็มีอยู่แล้ว เหมือนเห็นก็มีอยู่แล้ว เป็นปกติ ค่อยๆ เข้าใจลักษณะนั้น

        ที่มา ...

        พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 313


    หมายเลข 12306
    24 ม.ค. 2567