ก้าวก่าย 2


        เรื่อง “ก้าวก่าย” ไม่ทราบหายข้องใจไหมคะ บางครั้งเรามีความหวังดี ไม่ใช่ความก้าวก่าย ถูกไหมคะ เราอาจจะแนะนำคนอื่นด้วยความหวังดี แต่บางสิ่งบางอย่าง บางคนอาจจะไม่พอใจ แล้วเราทำ ก็เหมือนกับก้าวก่ายได้ เพราะฉะนั้นก็ต้องแยกระหว่างกุศลกับอกุศล ถ้าเป็นความหวังดีก็ไม่ใช่ แต่สำคัญที่สุดก็คือมรรยาทสากล คือการไม่ก้าวก่าย ก็หมายความว่า เมื่อเป็นเรื่องส่วนตัว เราไม่มีสิทธิ์เลย แม้แต่จะถาม ซึ่งเป็นความหวังดีของเราก็ได้ อย่างคนไทยเราก็มีอัธยาศัยมักจะถามถึงทุกข์สุข เจอกันที่โรงพยาบาลก็จะถามว่า เป็นอะไรคะ แต่ถ้าเป็นชาวต่างประเทศซึ่งวัฒนธรรมคนละอย่าง เขาจะรู้สึกทันทีว่าเป็นการก้าวก่าย แม้ถามด้วยความหวังดี

        ด้วยเหตุนี้แต่ละคนต้องเป็นผู้ละเอียดว่า จิตของเราเป็นกุศล หรือเป็นอกุศล และแม้เป็นกุศล เป็นกาลที่ควร หรือไม่ควร และคำพูดนั้นเป็นประโยชน์ หรือไม่เป็นประโยชน์ เพราะฉะนั้นก็แสดงให้เห็นว่า ธรรมสามารถทำให้เราเข้าใจลักษณะจริงๆ ถ้าเกิดไม่สบายใจ ขุ่นข้องในขณะนั้นขึ้นมา ก็แค่ธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัยแล้วก็ดับไป

        ด้วยเหตุนี้การเข้าใจธรรมว่าเป็นธรรม ก็จะแก้ปัญหาทุกอย่างได้ ถ้าเรามีความเข้าใจจริงๆ ในสิ่งที่ได้ยินได้ฟัง โดยไม่เผิน แม้แต่ละคำก็ให้พิจารณา และรู้ความจริง จะได้เข้าใจได้ว่า ขณะที่จะใช้แต่ละคำ เป็นกุศล หรือเป็นอกุศลอย่างไร

        ที่มา ...

        พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 280


    หมายเลข 12128
    23 ม.ค. 2567