ก้าวก่าย 1

    ผู้ฟัง ที่ว่า “ไม่ก้าวก่ายในอกุศลของผู้อื่น” หนูไม่เข้าใจค่ะ

    สุ. จริงๆ แล้ว ธรรมเกิดขึ้นเป็นไปตามเหตุตามปัจจัยในชีวิตประจำวัน แล้วเราไม่เคยรู้ว่าเป็นธรรม แต่เมื่อฟังธรรมแล้ว เกิดสงสัยว่า แล้วนี่เป็นอย่างไร แล้วนั่นเป็นอย่างไร คำว่า “ก้าวก่าย” มีไหมคะในชีวิตประจำวัน หรือไม่มีเลยในชีวิต มีไหมคะ มี เป็นธรรม หรือเปล่า เป็นนามธรรม หรือเป็นรูปธรรม

    นี่คือพื้นฐานที่เราจะต้องเข้าใจจริงๆ ทุกคำที่ใช้ หรือเหตุการณ์ในชีวิตประจำวัน ซึ่งเราใช้อยู่ เราเข้าใจอยู่ แต่พอถึงธรรม เราไม่ใช่ทำให้สับสนยิ่งขึ้น แต่ทำให้เข้าใจถูกว่า ลักษณะนั้นจริงๆ ไม่ใช่ตัวตน แล้วเป็นอะไร เพราะฉะนั้นชีวิตประจำวันมีการก้าวก่าย รูปคงก้าวก่ายไม่ได้ ต้องเป็นนามธรรม คือ จิต และเจตสิก ขณะนั้นที่ใช้คำว่า “ก้าวก่าย” มีการทำอะไรที่เป็นการก้าวก่าย ก็คือชีวิตประจำวัน และขณะนั้นก็เป็นนามธรรม และขณะนั้นก็เป็นสภาพธรรมที่เป็นอกุศล หรือเป็นกุศล ผู้นั้นจะรู้ด้วยตัวเอง แต่มีจริง ทั้งหมดที่มีจริงให้เข้าใจว่า เป็นอะไร นามธรรม หรือรูปธรรม แทนที่จะไปคิดเรื่องอื่น เพราะว่าธรรมจริงๆ ก็คือ จิต เจตสิก รูปเท่านั้นเอง

    ที่มา ...

    พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 280