ไม่ใช่เพียงจำชื่อในหนังสือแต่เป็นการเข้าใจธรรมจริงๆ


        การศึกษาธรรม ไม่ใช่เพียงจำชื่อในหนังสือ อันนี้สำคัญที่สุด คือ ไม่ใช่หมายความธรรมเป็นคำที่มีอยู่ และเราฟังแล้วจำคำนั้น แต่เป็นการเข้าใจธรรมจริงๆ อย่างจิต เป็นสภาพรู้ เมื่อมีเหตุปัจจัยก็เกิดขึ้นแล้วก็ดับไป จิตขณะก่อน มีเหตุปัจจัยเกิดแล้วดับ และจะไม่รู้เลยว่า จิตขณะต่อไปนั้นเป็นจิตอะไร ไม่ได้หมายความว่า จิตที่เกิดแล้วดับ จะรู้ว่า ขณะต่อไปเป็นจิตอะไร

        นี่คือการที่จะต้องเข้าใจให้ถูกต้องว่า ธรรมเป็นธรรม ธาตุรู้ที่จะเกิดได้ ซึ่งเป็นจิต และเจตสิก เมื่อมีเหตุปัจจัยเกิดขึ้นเป็นอย่างนั้น แล้วก็ดับ แต่จะไปรู้ว่า ขณะต่อไปจะเป็นจิตอะไรไม่ได้

        เพราะฉะนั้นเวลาที่ท่านอ่านหนังสือเล่มนี้ ท่านเข้าใจเหมือนกับว่า ปัญจทวาราวัชชนะ และมโนทวาราวัชชนะ จะรู้ว่า จิตขณะต่อไปเป็นอะไร เพราะท่านอาจจะติดคำ เช่น มโนทวาราวัชชนะที่ทำโวฏฐัพพนกิจทางปัญจทวาร ใช้คำว่า ตัดสิน ท่านก็คิดว่า เป็นตัวของจิตนั้นที่เกิดขึ้น แล้วก็ตัดสินที่จะให้จิตขณะต่อไปเป็นอะไร แต่ความจริงจิตทุกขณะที่เกิดขึ้นมีปัจจัยปรุงแต่งเกิดแล้วดับ ทำหน้าที่ของจิตนั้นๆ รู้อารมณ์นั้นแล้วก็ดับไปเลย

        ที่มา ...

        พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 246


    หมายเลข 11832
    10 ม.ค. 2567