จิตร้องเพลง......
มีเพื่อนดิฉันมาถามว่า ตอนเช้าเวลาเขาเดินไปทำงาน จิตของเขาจะชอบร้องเพลง เป็นเพราะอะไร ดิฉันก็บอกไม่ได้แต่คิดว่าน่าจะเกิดจากจิตและเจตสิกที่ปรุงแต่ง ขอความกรุณาช่วยให้ความกระจ่างด้วยค่ะ
จิตเจตสิกทุกขณะเกิดขึ้นได้เพราะมีปัจจัยปรุงแต่ง เพราะมีโลภเจตสิกเป็นเหตุปัจจัยจึงชอบร้องเพลง ชอบเนื้อร้องและทำนอง เป็นต้น เพราะมีอารมณ์เป็นปัจจัย จิตเจตสิกจึงเกิดขึ้นได้ ถ้าชอบมากเป็นอธิปติปัจจัยเพราะเคยชอบฟัง เคยชอบร้องมาก่อนก็เป็นอุปนิสสยปัจจัย และยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่ทำให้จิตประเภทโลภะเกิดขึ้น
ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย
ถ้าไม่มีการเห็น การได้ยิน เสียง ...คิดนึก ก็ไม่มีจิตร้องเพลง ดังนั้นที่กล่าวว่าจิตร้องเพลง ก็คือการนึกคิดถึงสิ่งที่ได้ยิน ก็คือสัญญาที่จดจำเสียงเอาไว้ เมื่อสัญญาจำ ก็มีเหตุปัจจัยให้จิตนึกถึงเสียงที่เคยได้ยิน ที่เป็นเพลงนั้นแต่ขณะนั้นเป็นการนึกคิด ไม่ใช่เสียงปรากฏจริงๆ ครับ สิ่งใดที่ชอบมาก เช่น เสียงบางอย่าง ก็ทำให้มีเหตุปัจจัยให้เกิดนึกถึงเสียงนั้นที่ดับไปแล้วได้ ตามเหตุปัจจัยครับ ขออนุโมทนาครับ อุทิศกุศลให้สรรพสัตว์
จิตร้องเพลงไม่มีค่ะมีแต่ จิต เจตสิก รูป ที่กำลังปรากฏ
กำลังทำกิจหน้าที่ในขณะนั้นๆ ตามเหตุ ตามปัจจัย ที่เหลือ...คือบัญญัติ.
เขาสั่งสมมาเป็นความพอใจ ติดข้อง ยินดีในการร้องเพลง แต่จริงๆ แล้ว
ความยินดีพอใจ ไม่ใช่มีแค่สิ่งเดียว มีมากกว่านั้นอีกเยอะค่ะ
ไม่ใช่จิตที่ร้องเพลงหรอกครับ จิตเป็นนามธรรม จับต้องไม่ได้ จิตไม่ใช่เสียงไม่ใช่อาการที่ปรากฏให้เห็น แต่เสียงเป็นอารมณ์ของจิตได้ ส่วนเสียงที่เปล่งออกมาจนเป็นทำนองเพลงนั้น มีปัจจัยเกิดจากจิตที่คิดคำขึ้นด้วยอกุศลที่ประกอบด้วยโลภะ ซึ่งเป็นความติดข้อง ยินดี พอใจ ในเสียงที่เคยได้ยินได้ฟังมา สั่งสมความพอใจอย่างยิ่งไว้ พอมีกำลังขึ้นก็เปลี่ยนจากการพูดปกติ แสดงออกมาเป็นการร้องเพลงด้วยความโสมนัสยินดี จากความที่จำได้และตรึกนึกไปในชื่อ ความหมาย นิมิต อนุพยัญชนะของเสียงนั้น ว่าเป็นเสียงผู้ชาย ผู้หญิง ไพเราะ ซึ้งกินใจ เป็นต้น การชอบร้องเพลงเป็นไปตามการสะสม ไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตน ฯลฯ ทั้งหมดเป็นธรรมะทุกๆ ขณะ และพระธรรมเท่านั้นที่ให้คำตอบที่ถูกต้องได้ว่า เป็นเพราะอะไรครับ
คนไม่รู้ธรรมะ ก็เข้าใจว่า เราร้องเพลง คนรู้ธรรมะนิดหน่อย ก็เข้าใจผิดว่า จิตร้องเพลง คนเข้าใจธรรมะ ก็จะเข้าใจถูกว่า ร้องเพลงเกิดได้เพราะเจตสิก สัญญา โลภะ คิดนิก
มีเพื่อนดิฉันมาถามว่า ตอนเช้าเวลาเขาเดินไปทำงาน จิตของเขาจะชอบร้องเพลง เป็นเพราะอะไร
นึกคิดค่ะ
