ปัญญา

ปัญญา

ป (ทั่ว) + ญา ธาตุ (ในความรู้) = ปญฺญา

ความรู้ทั่ว หมายถึง โสภณเจตสิกดวงหนึ่ง ซึ่งมีลักษณะที่รู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง เกิดร่วมกับโสภณจิตที่เป็นญาณสัมปยุตต์ได้ทั้ง ๓ ชาติ คือ กุศลชาติ วิบากชาติ กิริยาชาติ ปัญญามีชื่อเรียกหลายชื่อ แต่ความหมายหรือสภาวธรรมเป็นอย่างเดียวกัน คือ สัมมาทิฏฐิ ญาณ สัมปชัญญะ อโมหะ วิชชา พุทธะ ปริญญา วิปัสสนา ปัญญินทรีย์ เป็นต้น

ขณะที่ศึกษาคำสอนของพระผู้มีพระภาค จากการฟังหรือการอ่านด้วยความเข้าใจ ขณะนั้นก็เป็นปัญญาขั้นการฟัง (สุตตมยปัญญา)