ค้นจาก  >กระดานสนทนา > ธัมมนิทเทส

การเจริญสติปัฏฐานซึ่งเป็นการอบรมเจริญปัญญาเพื่อรู้แจ้งอริยสัจจธรรมนั้น ทำให้เกิดปริญญา คือ  ปัญญารอบรู้ ๓ ขั้น  คือ 

ญาตปริญญา   ตีรณปริญญา   ปหานปริญญา

ญาตปริญญา  คือ ปัญญาที่ประจักษ์ลักษณะของนามธรรมและรูปธรรม  ที่ปรากฏโดยสภาพไม่ใช่ตัวตนด้วยนามรูปปริจเฉทญาณเป็นต้นไปเป็นพื้นฐานให้น้อมพิจารณาลักษณะของนามธรรมและรูปธรรมอื่นๆ เพิ่มขึ้น  รอบรู้ขึ้นตามลักษณะของนามธรรมและรูปธรรมที่ได้ประจักษ์แล้วในนามรูปปริจเฉทญาณ 

ตีรณปริญญา คือ ปัญญาที่พิจารณาลักษณะของสภาพธรรมที่ปรากฏโดยเสมอกันโดยรอบรู้  ไม่เจาะจงฝักใฝ่มุ่งหวังนามธรรมและรูปธรรมใดโดยเฉพาะ   เพราะรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่ปรากฏจนทั่วทั้ง ๖ ทวาร  ความสมบูรณ์ของปัญญาที่รู้ชัดในความเสมอกันของนามธรรมและรูปธรรม  ทำให้ประจักษ์การเกิดขึ้นและดับไปของนามธรรมและรูปธรรม ตั้งแต่สัมมสนญาณ เป็นต้นไป 

ปหานปริญญา คือ เมื่อพิจารณาความดับไปของนามธรรมและรูปธรรม จนประจักษ์แจ้งการดับไปของนามธรรมและรูปธรรมด้วยภังคญาณแล้ว   ปัญญารอบรู้เพิ่มขึ้น ก็เริ่มคลายความยินดีในนามธรรมและรูปธรรม เพราะเห็นโทษของนามธรรมและรูปธรรมเพิ่มขึ้น เป็นปหานปริญญา เป็นต้นไป จนถึงมัคคญาณ

จากหนังสือ....ปรมัตถธรรมสังเขป

ขออนุโมทนาครับ

อนุโมทนาค่ะ ที่บ้านธัมมะ กรุณาเข้ามาตอบแทนป้าจาย ซึ่งเมื่อคืนนี้ก็คิดว่า จะคัดลอกข้อความเดียวกันนี้ ใส่ในกระทู้เดิม แต่พอดีว่า อ่านพบการทักท้วงจากคุณ Suwit02 ในกระทู้เดียวกัน จึงได้ลบข้อความของป้าออกค่ะ   ดีค่ะ ที่คุณตั้งกระทู้ใหม่ เพราะป้าก็เพิ่งจะว่างเข้าระบบมาได้เดี๋ยวนี้เอง  มีทีมทำงานแข็งขันอย่างนี้ ก็ทำให้ปัญหาต่างๆ   ได้รับการตอบอย่างทันใจคนถาม

ขออนุโมทนาค่ะ