สนทนาธรรมที่เวียดนาม เช้า 11/9/68

ถ้าไม่มีสติก็ไม่มีปัจจัยที่ความเข้าใจจะเกิดได้ ถ้าไม่มีมนสิการ ความใส่ใจในธรรมะที่มีเดี๋ยวนี้ ... ความเข้าใจจะเกิดไม่ได้

วันนี้เราจะเริ่มปลูกฝังนิสัยใหม่ที่จะตรงต่อความจริงที่มีเดี๋ยวนี้ทีละขณะเพื่อเข้าใจสิ่งที่กำลังมี ถ้าไม่ได้ยินคำจริงเป็นไปไม่ได้เลยที่จะเข้าใจความจริงที่เกิดขึ้นแต่ละขณะและดับทันที

เพราะฉะนั้นต้องไตร่ตรองอย่างละเอียดรอบคอบ นิสัยใหม่คือไตร่ตรองอย่างละเอียดรอบคอบและตรงต่อความจริงขณะนี้ ... สัจจบารมี ... เพราะสิ่งที่มีจริงเดี๋ยวนี้จริงอย่างยิ่ง!!!

เดี๋ยวนี้มีอะไร?! คำตอบต้องตอบด้วยความเข้าใจไม่ใช่จำ เพราะแค่จำคำแต่ความจริงคือว่าเป็นธรรมะต่างๆ เกิดเพราะเหตุปัจจัย เกิดปรากฏและดับทันที ธรรมะละเอียดลึกซึ้งแค่ไหน?? เราศึกษาธรรมะในความมืด ... ไม่เข้าใจธรรมะเดี๋ยวนี้ ... นี่คือสัจจบารมี ... ตรงต่อความจริง ... ความเข้าใจถูกเท่านั้นที่ตรงต่อความจริง

เราอยู่ในโลกที่มีปัจจัยปรุงแต่งเกิดและดับตลอดเวลา ตราบใดที่ยังคงมีเราหรือมีใครๆ ก็ไม่ใช่สิ่งที่ปรากฏให้เห็น เพราะฉะนั้นต้องตรงต่อความจริง เดี๋ยวนี้มีธรรมะอยู่แล้วไม่ต้องพยายามทำอะไรให้รู้ เพราะเดี๋ยวนี้มีธรรมะอยู่ ค่อยๆ มั่นคงเข้าใจในความจริง เพราะขณะนี้กำลังเกิดแล้ว ... ละเอียดลึกซึ้งอย่างยิ่ง เพราะฉะนั้นฟังแล้วฟังอีก อบรมเจริญความเข้าใจความจริงที่ปรากฏ

นี่คือโลกที่ลึกซึ้งและมีเพียงความเข้าใจถูกเท่านั้นที่ตรงต่อความจริง ... ฟังต่อไปๆ เพื่อมีปัจจัยให้เข้าใจเพิ่มขึ้น ... หนทางเดียว ... เพราะขณะนี้สิ่งที่ปรากฏไม่ได้ปรากฏตามความเป็นจริง ... ลึกซึ้งอย่างยิ่ง ... ศึกษาทีละเล็กทีละน้อย ค่อยๆ เข้าใจค่อยๆ มั่นคงว่า ทุกอย่างเป็นธรรมะที่เกิดเพราะปัจจัยปรุงแต่ง ไม่ใช่ใครทั้งสิ้น ... มีเดี๋ยวนี้จริงๆ ... เริ่มใส่ใจในแต่ละคำที่ส่องให้เห็นความจริงในสิ่งที่มีจริงที่ลึกซึ้งอย่างยิ่ง ... ไม่ใช่ฟังและจำ แต่ความเข้าใจอยู่ที่ไหน?!

ความใส่ใจเป็นอีกสภาพธรรมะหนึ่งไม่ต้องพูดว่ามนสิการ เกิดกับจิตทุกขณะ จิตทำอย่างอื่นไม่ได้เลยนอกจากรู้อารมณ์ ธรรมะอื่นที่เกิดกับจิตมีหน้าที่ของตนๆ

เพราะฉะนั้นฟังและศึกษาให้เข้าใจเพิ่มขึ้นทีละเล็กทีละน้อย รู้ได้เมื่อไม่ใช่ศึกษาคำ แต่เข้าใจถูกในความจริงที่ละเอียดลึกซึ้ง เดี๋ยวนี้เกิดและดับแล้ว ... ไม่เคยรู้เลย ...

ขณะที่มีค่าที่สุดคือขณะที่เข้าใจความจริง ขณะที่เข้าใจว่าใครคือพระพุทธเจ้า เคารพผู้ที่เกื้อกูลให้ผู้อื่นค่อยๆ เข้าใจด้วย โดยการไตร่ตรองพิจารณาความจริงที่พระองค์ทรงตรัสรู้ด้วยความเคารพอย่างยิ่ง รู้สิ่งที่ปรากฏแต่ละขณะในชีวิต..ธรรมะแต่ละหนึ่งซึ่งไม่ใช่ใคร..ไม่ใช่สิ่งหนึ่งสิ่งใด!!!

ยินดีในความดีของทุกท่านค่ะ

ขณะที่มีค่าที่สุดคือขณะที่เข้าใจความจริง ขณะที่เข้าใจว่าใครคือพระพุทธเจ้า เคารพผู้ที่เกื้อกูลให้ผู้อื่นค่อยๆ เข้าใจด้วย โดยการไตร่ตรองพิจารณาความจริงที่พระองค์ทรงตรัสรู้ด้วยความเคารพอย่างยิ่ง รู้สิ่งที่ปรากฏแต่ละขณะในชีวิต ธรรมแต่ละหนึ่งซึ่งไม่ใช่ใคร ไม่ใช่สิ่งหนึ่งสิ่งใด

กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์ ด้วยความเคารพยิ่ง

ยินดีในกุศลจิตครับ