สนทนาธรรมที่เวียดนาม เช้า 10/9/68

สิ่งที่มีจริงคืออะไร?! ปกติแล้วเราจะติดข้องในเรื่องราวต่างๆ แต่ขณะนี้มีแต่ความคิด ... คิดถึงสิ่งต่างๆ ที่ดับไปหมดแล้ว เพราะฉะนั้นศึกษาพระธรรมคำสอนเพื่อให้รู้สิ่งที่มีจริงเดี๋ยวนี้มากขึ้น

เดี๋ยวนี้มีได้ยิน ... ได้ยินมีจริงไหม?? เสียงมีจริงไหม?? ความหมายความคิดจากสิ่งที่ได้ยินไหมมีจริงไหม?? ... ตอนนี้กำลังคิดว่าอะไรมีจริงในชีวิตประจำวัน ... นี่เป็นความคิดที่ฉลาด ซึ่งปกติเราจะมีความคิดที่ไม่ค่อยฉลาด

เห็นดับแล้ว ได้ยินดับแล้ว คิดดับแล้ว..ไม่มีประโยชน์ที่จะคิดถึงสิ่งที่ดับไปแล้ว แต่สิ่งที่มีจริงขณะนี้ ... เห็นเป็นเราเห็น ... จริงไหม?! ... ไม่จริงเพราะไม่มีเรา เป็นความเข้าใจจริงๆ ในเห็นขณะนี้ว่าเห็นคืออะไร ... เห็นเป็นเห็นไม่ใช่เราเห็น เห็นเกิดและดับไปหมดแล้ว

ธรรมะเกิดและดับไปหมดแล้ว ไม่มีเรา ไม่มีอะไร เป็นอนัตตาไม่ใช่อัตตา ... ไม่มีใครทำอะไรทั้งสิ้น ความเข้าใจต้องค่อยๆ อบรมขึ้นช้าๆ เพื่อละความไม่รู้และละความเป็นเรา

ปลูกฝังอุปนิสัยที่จะพิจารณาอย่างรอบคอบในความจริงที่น่าอัศจรรย์ ... ความจริงอยู่ที่ไหน?! ถูกปกปิดไว้ลึกอย่างยิ่ง เมื่อไม่มีความเข้าใจความจริงของสิ่งที่มี.. จะเข้าใจความจริงเดี๋ยวนี้ได้อย่างไร?! ไม่สามารถเข้าใจได้ว่าความจริงสูงสุดน่าอัศจรรย์อย่างไรว่าไม่มีอะไรในห้องนี้เลย ... จริงไหม?? ถ้าไม่มีความเข้าใจก็ไม่สามารถรู้ความจริงได้ ด้วยเหตุนี้จึงรู้ว่าใครเป็นพระพุทธเจ้า ... ไม่ใช่เพียงชื่อ ความจริงที่น่าอัศจรรย์ละเอียดลึกซึ้งอย่างยิ่งถูกแสดงโดยพระองค์

มีแต่เรื่องยาวๆ นั่นไม่น่าอัศจรรย์ ... ไม่น่าสนใจ ... แต่เห็นไม่ใช่เห็นอย่างที่เป็นเลยน่าอัศจรรย์การตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า ตั้งแต่เกิดจนถึงเดี๋ยวนี้ไม่รู้ความจริงเลยว่าไม่มีใคร ไม่มีอะไรทั้งสิ้น ความอัศจรรย์คือไม่มีคนในห้องนี้ ไม่มีเราเลย มีแต่เห็น ... ได้ยิน ... คิดนึก ... ไม่มีเราเลยนี่คือน่าอัศจรรย์ ไม่ใช่เรื่องราว แต่ความจริงเดี๋ยวนี้ไม่มีเรา ไม่มีใคร เป็นอนัตตา ... น่าอัศจรรย์!!!

มีเห็นตลอดเวลาแต่ไม่รู้ เริ่มอบรมไตร่ตรองพิจารณาอย่างลึกซึ้ง เราเปลี่ยนเห็นเป็นอย่างอื่นไม่ได้ เห็นไม่ใช่เราเห็น เพราะฉะนั้นเห็นเป็นเห็น ... เห็นเป็นอย่างอื่นไม่ได้เลย และความเข้าใจความจริงของเห็น ... มีไหม?! ไตร่ตรองอย่างละเอียด เริ่มอบรมแต่ละขณะที่ไตร่ตรอง ถ้าไม่มีการไตร่ตรอง จะมีความเข้าใจได้ไหม?? ... เริ่มเดี๋ยวนี้ ... ที่จะรู้ความจริงของเห็น ... เห็นคืออะไร?? เดี๋ยวนี้กำลังมีเห็น เห็นมีจริงๆ น่าอัศจรรย์มาก แต่ไม่มีใครรู้ความจริงของเห็นเลย!!! น่าอัศจรรย์ไหม ก่อนเห็นไม่มีเห็น แล้วเห็นเกิดและดับไป จากไม่มีแล้วมีแล้วหามีไม่ ... น่าอัศจรรย์ไหม!!! เห็นเกิดเพราะเหตุปัจจัย ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ใคร ... น่าอัศจรรย์ไหม!!!

ยินดีในกุศลจิตของทุกท่านค่ะ

มีเห็นตลอดเวลา แต่ไม่รู้ เริ่มอบรมไตร่ตรองพิจารณาอย่างลึกซึ้ง เราเปลี่ยนเห็นเป็นอย่างอื่นไม่ได้ เห็นไม่ใช่เรา เห็นเป็นเห็น เห็นเป็นอย่างอื่นไม่ได้เลย ไตร่ตรองอย่างละเอียด เริ่มอบรมแต่ละขณะ เริ่มเดี๋ยวนี้ ที่จะรู้ความจริงของเห็น

เห็นคืออะไร?? เดี๋ยวนี้กำลังมีเห็น แต่ไม่มีใครรู้ความจริงของเห็นเลย ก่อนเห็นไม่มีเห็น แล้วเห็นเกิดและดับไป จากไม่มี แล้วมี แล้วหามีไม่ น่าอัศจรรย์ไหม เห็นเกิดเพราะเหตุปัจจัย ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ใคร น่าอัศจรรย์ไหม!!!

กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์ ด้วยความเคารพยิ่ง

ยินดีในกุศลจิตครับ