ทุกขลักษณะไม่ปรากฏเพราะอิริยาบถปิดบัง

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ที่มีการสมมติเรียกว่าเป็นอิริยาบถต่างๆ กล่าวคือ ยืน เดิน นั่ง นอน นั้นก็เพราะมีความเกิดขึ้นเป็นไปของธรรมที่ประชุมรวมกัน ซึ่งเกิดดับเป็นไปอย่างรวดเร็วสั้นแสนสั้น จึงทำให้หลงยึดถือว่า เป็นเรา เป็นสัตว์บุคคลที่ยืน เดิน นั่ง นอน ซึ่งปิดบังไม่ให้เห็นทุกขลักษณะของสภาพธรรมที่เกิดดับตามความเป็นจริง ไม่ได้ใส่ใจในความเป็นจริงของธรรม และ ทุกข์ อีกความหมายหนึ่งคือ ถูกบีบคั้น นั่นหมายความว่า เมื่อเกิดแล้ว ก็ต้องดับไป ตั้งอยู่ไม่ได้นาน เพียงชั่วขณะสั้นๆ แล้วก็ดับไป

ที่จะเพิกอิริยาบถได้ ก็ในขณะที่สติเกิดขึ้นระลึกรู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง ในขณะนั้นไม่มีท่านั่ง ท่ายืน ท่าเดิน ท่านอน มีแต่ธรรมที่กำลังปรากฏ เช่น ในขณะที่ระลึกรู้สี ก็รู้ที่สีตามความเป็นจริง หรือในขณะที่ระลึกรู้แข็ง ก็รู้ที่แข็ง นั่นเอง ดังนั้น ในขณะที่ระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังมีกำลังปรากฏตรงตามความเป็นจริง จึงเป็นการเพิกหรือถอนความเป็นอิริยาบถต่างๆ ได้ ซึ่งจะขาดความเข้าใจถูกเห็นถูกตั้งแต่ต้นไม่ได้เลยทีเดียว สิ่งสำคัญที่สุดคือการฟังพระธรรมให้เข้าใจ สะสมความเข้าใจไปทีละเล็กทีละน้อย ครับ

ขอเชิญอ่านคำบรรยายของท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์
เพิ่มเติมได้ที่หัวข้อด้านล่างนี้ครับ

อิริยาบถปิดบังทุกข์

...ยินดีในความดีของทุกๆ ท่านครับ...

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ

เมื่อพิจารณาจะเห็นว่า

อนิจจลักษณะย่อมปรากฏและสันตติขาด

ทุกขลักษณะย่อมปรากฏและอิริยาบถถูกเพิกถอน

อนัตตลักษณะย่อมปรากฏและฆนะถูกเพิกถอน

ทั้ง3ประการเกิดได้โดยการเจริญสติระลึกรู้สภาพธรรมนามรูปที่กำลังปรากฏตามจริงนั่นเอง

เรียน ความคิดเห็นที่ ๒

ขออนุญาตเพิ่มเติมในอีก ๒ ส่วน ครับ

สันตติ การสืบต่อของนามธรรมและรูปธรรม หมายถึง การเกิดขึ้นและดับไปอย่างรวดเร็วของนามธรรมรูปธรรม และมีนามใหม่รูปใหม่เกิดขึ้นสืบต่อกันอย่างไม่ขาดสาย จึงทำให้ไม่สามารถเห็นความไม่เที่ยงของสภาพธรรมได้ สันตติ จึงเป็นสิ่งที่ปิดบังความเป็นอนิจจัง (ความไม่เที่ยงของธรรม) อนิจจลักษณะจะปรากกฎได้ก็ต่อเมื่อมีการอบรมปัญญา เพิกสันตติด้วยการระลึกศึกษาสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ จนประจักษ์แจ้งลักษณะของนามธรรมและรูปธรรม รู้ชัดโดยความเป็นปัจจัย จนเห็นความเกิดดับ เป็นการประจักษ์แจ้งความไม่เที่ยงของนามธรรมและรูปธรรมตามลำดับ

ฆนสัญญา ความจำหมายว่าเป็นกลุ่มก้อน หมายถึง สัญญาเจตสิกที่เกิดพร้อมกับอกุศลจิต ที่คิดถึงสัณฐานของสภาพธรรมซึ่งปรากฏทางทวารต่างๆ ฆนสัญญานี้เป็นสภาพที่ปิดบังความเป็นอนัตตา เพราะเป็นเหตุให้เกิดอัตตาสัญญาคือความจำหมายว่าเป็นตัวตนหรือสิ่งใดสิ่งหนึ่ง การเพิกฆนสัญญา คือทำลายความจำหมายว่าเป็นกลุ่มก้อน และละคลายอัตตสัญญา ในขณะเดียวกัน โดยการอบรมเจริญปัญญาระลึกรู้ลักษณะของนามธรรม หรือรูปธรรมที่กำลังปรากฏทีละลักษณะ ครับ

...ยินดีในความดีของทุุกๆ ท่านครับ...

การเจริญสติปัฏฐานจนรู้ไตรลักษณ์และเพิกสันตติ อิริยาบถ ฆนหรืออัตตสัญญาได้ มีความลึกซึ้งอย่างที่ อ.คำปั่นได้กรุณาให้ความกระจ่างชัด

ขอบพระคุณมากครับ อนุโมทนาครับ