๑๘. สังฆาเถรีคาถา

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย เถรีคาถา เล่ม ๒ ภาค ๔ - หน้า 41

๑๘. สังฆาเถรีคาถา

[๔๑๙] ข้าพเจ้าละเรือน ละบุตรและสัตว์เลี้ยง ซึ่งเป็นที่รัก บวชแล้ว ละราคะและโทสะและสำรอกอวิชชาเสีย ถอนตัณหาขึ้นพร้อมทั้งราก เป็นผู้สงบระงับดับสนิทแล้ว.

จบ สังฆาเถรีคาถา

๑๘. อรรถกถาสังฆาเถรีคาถา

คาถาว่า หิตฺวา ฆเร ปพฺพชิตฺวา เป็นต้น เป็นคาถาของพระเถรีชื่อ สังฆา.

เรื่องของพระเถรีชื่อสังฆานั้น เหมือนเรื่องของพระเถรีชื่อธีรา ก็พระเถรีชื่อสังฆานั้นบรรลุพระอรหัตแล้ว ได้กล่าวคาถาว่า

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย เถรีคาถา เล่ม ๒ ภาค ๔ - หน้า 42

ข้าพเจ้าละเรือน ละบุตร และสัตว์เลี้ยง ซึ่งเป็นที่รัก บวชแล้ว ละราคะและโทสะ และสำรอกอวิชชาเสีย ถอนตัณหาขึ้นพร้อมทั้งราก เป็นผู้สงบระงับดับสนิทแล้ว.

บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า หิตฺวา แปลว่า ละแล้ว. บทว่า ฆเร ได้แก่ เรือน. ฆร ศัพท์ในชื่อแม้อย่างเดียวกัน บางคราวท่านกล่าวขยายในข้อความมากอย่างเหมือนพืช. บทว่า หิตฺวา ปุตฺตํ ปิสุํ ปิยํ ความว่า ละบุตรและสัตว์เลี้ยง มีโค กระบือเป็นต้น ที่น่ารัก ด้วยการละฉันทราคะที่เกี่ยวเนื่องกับบุตรและสัตว์เลี้ยงนั้น. บทว่า หิตฺวา ราคญฺจ โทสญฺจ ความว่า ถอนราคะซึ่งมีสภาพกำหนัด และโทสะซึ่งมีสภาพขัดเคือง ด้วยอริยมรรค. บทว่า อวิชฺชญฺจ วิราชิย ความว่า และสำรอกโมหะซึ่งเป็นเบื้องต้นในอกุศลทั้งหมด. อธิบายว่า ถอนขึ้นด้วยมรรค ดังนี้นั่นเทียว. คำที่เหลือมีนัยดังกล่าวแล้วแล.

จบ อรรถกถาสังฆาเถรีคาถา

จบ อรรถกถาเอกนิบาต