กุศลกรรม อกุศลกรรม ทางใจ
กุศลกรรมและอกุศลกรรม เมื่อกระทำสำเร็จทางกายวาจานั้น เข้าใจดี แต่อย่างไรจะเรียกว่า กระทำสำเร็จทางใจครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
พระธรรม ละเอียดลึกซึ้งอย่างยิ่ง แสดงให้เข้าใจสิ่งที่มีจริงๆ ตรงตามความเป็นจริง
ที่พอจะเข้าใจได้เป็นเบื้องต้น นั้น อกุศลกรรมบถ ที่สำเร็จทางใจ ที่เป็นมโนกรรม นั้น แสดงถึงอกุศล ที่มีกำลังมาก มีการตระเตรียม มีการวางแผน เพื่อทำอกุศลนั้นๆ ให้สำเร็จ ไม่ใช่เพียงแค่คิดในใจเท่านั้น แต่ยังมีทางของการกระทำออกมา ทางกาย และ ทางวาจา ด้วย เช่น อยากได้ของของผู้อื่น (อภิชฌา) ก็วางแผนการทุกอย่าง จนกระทั่งลักมาได้สำเร็จ หรือ แม้แต่ ความพยาบาทปองร้าย ไม่ใช่เพียงแค่ขุ่นเคืองใจธรรมดาแล้วไม่ทำร้ายเบียดเบียนผู้อื่น แต่มีกำลัง ถึงขั้นที่จะวางแผน เตรียมการ จนกระทั่งเบียดเบียนผู้อื่นจนสำเร็จ อันนี้ เป็นพยาบาท ที่เป็นมโนกรรม ทางฝ่ายอกุศล สำหรับ ความเห็นผิด ก็ชัดเจน เห็นผิดแล้ว ทำอกุศลกรรมประการต่างๆ มากมายอันเนื่องมาจากความเห็นผิด เช่น เห็นว่า บาปบุญไม่มีผล เป็นต้น ก็มีแต่ทำอกุศลกรรม อันเนื่องมาจากความเห็นผิด อันนี้ก็แสดงถึง อกุศลรรม ที่เป็นไปกับความเห็นผิด มิจฉาทิฏฐิ หรือ เมื่อเห็นผิดแล้ว ก็สอนผิด เผยแพร่ในสิ่งที่ผิด อันนี้ก็ชัดเจนถึง มโนกรรม คือ มิจฉาทิฏฐิ เมื่อกล่าวโดยสรุปแล้ว มโนกรรม ทางฝ่ายอกุศล ที่สำเร็จเป็นอกุศลกรรมบถ ต้องล่วงออกมาทางกาย และ ทางวาจา ซึ่งจะแตกต่างจากทางฝ่ายกุศล แม้ไม่ได้มีการกระทำทางกาย ทางวาจา ก็สำเร็จแล้ว อย่างเช่น ฟังพระธรรม เข้าใจ ปัญญาเกิด นั่น เป็นกุศลทางใจ และเป็นมโนกรรมที่ประเสริฐยิ่ง หรือ แม้แต่ความเป็นมิตรเป็นเพื่อนหวังดีต่อผู้อื่น ไม่โกรธ ก็เป็นกรรมทางฝ่ายกุศลที่สำเร็จทางใจแล้ว ทั้งหมด เป็นธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัย ไม่ใช่เรา ครับ
ขอเชิญศึกษาเพิ่มเติมได้ที่หัวข้อด้านล่างนี้ครับ
มโนกรรม ๓
กรรมบถ ๑๐
...ยินดีในความดีของทุกๆ ท่านครับ...
- เป็นพระเเล้วเผลอพูดจาไม่ดีกับแม่
- สนทนาธรรม กับ ท่านพระสีวลี ที่เมืองพาโร ประเทศภูฏาน สิงหาคม ๒๕๕๒ Dhamma is not in the book
- ทำบุญกับภิกษุทุศีล อุทิศให้เปรต เปรตไม่อนุโมทนา แล้วญาติผู้ล่วงลับ จะอนุโมทนา จะได้บุญไหม?
- จะอยู่ยังไงให้มีความสุขในท่ามกลางสังคมที่รีบเร่งและกดดันของผู้คนรอบข้าง ปัญญาควรพิจารณาอย่างไร