ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

พระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง ลึกซึ้งเป็นอย่างยิ่ง  แสดงให้เข้าใจธรรม คือ สิ่งที่มีจริงๆ ตามความเป็นจริง  ว่าเป็นธรรม ไม่ใช่เรา  ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ตัวตน    ซึ่งจะต้องอาศัยกาลเวลาที่ยาวนานในการอบรมเจริญปัญญา ค่อยๆ ฟัง ค่อยๆ ศึกษา สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกไปทีละเล็กทีละน้อย  พิจารณาไตร่ตรองในเหตุในผลตามความเป็นจริง

ทุกขณะ ไม่พ้นไปจากธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัย  เหตุปัจจัยในที่นี้ก็เป็นการกล่าวโดยรวมให้เข้าใจว่า สภาพธรรม ไม่ได้เกิดขึ้นเองลอยๆ  แต่ต้องอาศัยเหตุปัจจัยหลายอย่าง ที่จะเป็นเครื่องอุปการะเกื้อกูลให้สภาพธรรมนั้นๆ เกิดขึ้นเป็นไป  แม้แต่จิตได้ยินขณะเดียว  ก็ต้องอาศัยโสตะ(หู)เป็นที่เกิด  จิตได้ยินเป็นวิบาก
ก็ต้องมีกรรมเป็นเหตุให้เกิดขึ้น   มีเจตสิกธรรมเกิดร่วมด้วย  มีเสียงเป็นอารมณ์ของจิตได้ยิน  ต่อจากนั้น ก็ยังมีจิตขณะต่อไปเกิดสืบต่อ   แล้วก็มีกุศล หรือ  อกุศล เกิดต่อ    ทั้งหมดล้วนแล้วแต่เป็นธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัยทั้งสิ้น     แสดงถึงสภาพธรรม ที่ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครทั้งสิ้น ไม่มีใครจัดสรร  ไม่มีใครทำให้เกิดขึ้นเป็นไปได้  แต่สิ่งที่เกิด  เกิดเพราะเหตุปัจจัย    ซึ่งเป็นสิ่งที่ยากจะเข้าใจ แต่ถ้าไม่ขาดการฟังการศึกษาพิจารณาไตร่ตรอง  ก็จะเข้าใจได้อย่างแน่นอน  ครับ

ขอเชิญศึกษาเพิ่มเติมได้ที่หัวข้อด้านล่างนี้ครับ

อนัตตาไม่อิสระ
ความโกรธเกิดเพราะเหตุปัจจัย และอะไรเป็นปัจจัยของความโกรธ


...อนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

กราบขอบพระคุณสำหรับคำอธิบายค่ะ

เห็นเป็นธาตุรู้  ต้องมีสีกระทบตาจึงเกิดจิตเห็น  แล้วมีกรรมในอดีตที่ทำให้เห็นสิ่งที่ดีเป็นกุศลวิบาก  ถ้าเห็นสิ่งที่ไม่ดีก็เป็นอกุศลวิบาก ทุกอย่างจะเกิดโดยไม่มีเหตุปัจจัยไม่ได้ค่ะ