ความจริงแห่งชีวิต [103] การเข้าใจหนทาง และ ข้อประพฤติปฏิบัติ ที่ผิดพลาด มีแต่สมัยโบราณ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

อนึ่ง จิต​แม้​ทุก​ดวง ชื่อ​ว่า "จิต" เพราะ​เป็น​ธรรมชาติ​วิจิตร​ตาม​สมควร​ด้วย​อำนาจ​แห่งสัมปยุต​ตธรรม วิจิตร คือ​ ต่างๆ กัน​ไป​ตาม​สัมปยุต​ต​ธรรม คือเจตสิก​ที่​เกิด​ร่วม​ด้วย เป็นการ​สั่งสม​ของ​แต่ละ​บุคคล ฉะนั้น ที่จะให้ทุกคนมีความคิดอย่างเดียวกัน นับถือลัทธิศาสนา​เดียวกัน จึงเป็นสิ่งที่เป็นไปไม่ได้เลย เพราะแม้รูปร่างกายก็ไม่เหมือนกัน ความคิดนึกก็ย่อมไม่เหมือนกัน ความเห็น ความเชื่อต่างๆ ก็ย่อมไม่เหมือนกัน แม้ในสมัยที่พระผู้มีพระภาคยังไม่ทรงปรินิพพาน พระผู้มีพระภาคเองก็ไม่ทรงสามารถโปรดให้บุคคลทั้งหลายมีความเห็นถูกได้ทุกคน ผู้ที่สั่งสมเหตุปัจจัยมา​แล้ว มีโอกาสที่วิบากจิตและกุศลจิตจะเกิดขึ้น ได้ยิน ได้ฟัง ได้ศึกษา ได้พิจารณา​พระธรรมซึ่งพระอรหันตสัมมา​สัมพุทธเจ้า​ทรงแสดงนั้น เมื่อได้ยินได้ฟังแล้วก็ควรจะพิจารณา​ใคร่ครวญ สอบสวน ให้รอบคอบละเอียดขึ้นและอบรมเจริญปัญญา​ จนสามารถรู้ลักษณะของสภาพธรรมตรงตามที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดงไว้

ความเห็นผิดนั้นไม่ได้มีแต่ในลัทธิอื่น แม้ผู้ที่นับถือพระพุทธศาสนา​ก็ประพฤติปฏิบัติต่างๆ กัน ตามความคิดความเข้าใจซึ่งสะสมมา​ต่างๆ กัน ในสมัยหลังการสังคายนา​ครั้งที่ ๒ ภิกษุชาววัชชีผู้เป็นต้นเหตุให้กระทำการสังคายนา​ครั้งที่ ๒ นั้น ก็ได้ตั้งนิกายต่างๆ ตามความเห็นของตน เช่น นิกายหนึ่งมีความเห็นว่า ผู้ใดก็ตามที่จะบรรลุมรรคผล รู้แจ้งนิพพาน ต้องเปล่งวาจา​ว่า​ ทุกข์หนอๆ การเข้าใจหนทางประพฤติปฏิบัติผิดพลาดคลาดเคลื่อนนั้นมีมา​ตั้งแต่สมัยโบราณ ฉะนั้น สมัยนี้ทุกท่านจึงจะต้องศึกษา​และพิจารณา​โดยละเอียด เพราะผู้ที่จะรู้แจ้งอริยสัจจธรรมสมัยนี้ไม่ใช่อุคฆฏิตัญญูบุคคล หรือวิปัญจิตัญญูบุคคล แต่ผู้ที่จะรู้แจ้งอริยสัจจธรรมในสมัยนี้ได้นั้น ย่อมเป็นเนยยบุคคล และผู้ที่ไม่สามารถจะรู้แจ้งอริยสัจจธรรมได้ แม้ว่า​จะได้ฟังธรรมมาก อ่านธรรมมาก สนทนา​ธรรมมาก กล่าวธรรมมาก ก็เป็นปทปรมบุคคล

ฉะนั้น พระธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงพระมหา​กรุณา​แสดงโดยตลอด ๔๕ พรรษา​นั้น ก็เพื่อทรงอนุเคราะห์ผู้ที่เป็นเนยยบุคคลและปทปรมบุคคล ทุกท่านจึงต้องศึกษา​ให้รู้จริงๆ ว่า การรู้​แจ้ง​อริย​สัจ​จธรรม​นั้น​ คือ รู้​อะไร และ​หนทาง​ที่​จะ​รู้​การ​เกิด​ขึ้น​และ​ดับ​ไป​ของ​ธรรม​ที่​ปรากฏทาง​ตา ทาง​หู ทาง​จมูก ทาง​ลิ้น ทาง​กาย ทาง​ใจได้​จริงๆ นั้นต้อง​อบรม​เจริญ​อย่างไร จึงจะเป็นผู้ที่เข้าใจประโยชน์อย่างแท้จริงของการศึกษา​ว่า เพื่อเกื้อกูลให้สติระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงตรัสรู้และทรงพระมหา​กรุณา​แสดงไว้โดยละเอียด แม้แต่ลักษณะของจิตที่ได้กล่าวถึงแล้ว และจิตซึ่งกำลังเห็นก็เป็นสติปัฏฐาน เป็นสภาพธรรมที่ปัญญา​สามารถจะอบรมเจริญขึ้นจนประจักษ์แจ้งสภาพที่เป็นอนัตตา เกิดขึ้นและดับไปในชีวิตประจำวัน ไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตน วัตถุสิ่งใดๆ เลย

โดย อาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ จัดพิมพ์เผยแพร่ โดย คณะกรรมการ ศิลปะและวัฒนธรรม สภาผู้แทนราษฎร เนื่องในวโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนม์พรรษา ครบ ๗๕ พรรษาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช วันที่ ๕ ธันวาคม ๒๕๔๕

ขอเชิญอ่านหรือดาวน์โหลดหนังสือ ...

ปรมัตถธรรมสังเขป

ขอเชิญอ่านตอนต่อไป ...

ความจริงแห่งชีวิต

ขออนุโมทนา

ขออุทิศกุศล แด่ คุณพ่อ คุณแม่ และสรรพสัตว์