ถอดจิต

ส.   ถ้าศึกษาธรรมแล้วบอกว่า วิญญาณออกจากร่าง ถูกหรือผิดคะ ผิด เพราะวิญญาณออกไม่ได้ ขณะนี้ก็เกิดดับ เกิดแล้วก็ดับ เกิดแล้วก็ดับ ขณะที่เห็น จิตเห็นเกิดแล้วก็ดับ ไม่ได้ออกไปไหนเลย  ออกไม่ได้ เพราะว่าเพียงเกิดแล้วดับ แต่ว่าในภูมิที่มีขันธ์ ๕ คือ มีรูปด้วย จิตต้องเกิดที่รูป มีรูปเป็นที่เกิด ตามที่มีละครโทรทัศน์หลายเรื่อง เรื่องผี ๆ เรื่องวิญญาณ หรืออะไรพวกนี้ ถ้าศึกษาธรรมแล้วจะเข้าใจได้ ส่วนไหนถูกต้อง และก็ส่วนไหนผิด เพราะเหตุว่าถ้าไม่ได้ศึกษาธรรมจริง ๆ ก็จะเข้าใจว่าวิญญาณออกจากร่าง  แล้วก็แล้วแต่  เรื่องต่อไปจะเป็นอย่างไร แต่ว่าจริง ๆ แล้วจะใช้คำว่าจิต จะใช้คำว่า วิญญาณ จะใช้คำว่ามโน มนัส หหัย ปัณฑระ  พวกนี้ได้หมดเลย เป็นแต่ละความหมาย

ผู้ฟัง    มีบางท่านบอกว่ามีวิธีการฝึกถอดจิตไปเที่ยวตรงโน้น ตรงนี้ จะอธิบายอย่างไร มีเด็กถามเราอย่างนี้

ส.   จิตไปไหนคะ

ผู้ฟัง    เห็นมีฝึกกัน ถอดไปเที่ยวโน่น เที่ยวนี่ จะเป็นไปได้หรือเปล่า จะอธิบายกับนักศึกษาได้อย่างไรให้เข้าใจ

เชิญคุณสุภีร์ค่ะ

สุภีร์   ที่กล่าวความหมายของจิตมาตั้งนานแล้ว เป็นสภาพธรรมที่รู้แจ้งอารมณ์ ในภูมิที่มีขันธ์ ๕ ที่ท่านอาจารย์ได้กล่าวไปแล้ว มีขันธ์ ๕ คือ รูปขันธ์ ๑ แล้วก็นามขันธ์ ๔ ก็คืออย่างเรา ๆ ที่นั่งอยู่ จิตต้องเกิดกับรูป ในภูมิที่มีขันธ์ ๕ อย่างจิตเห็นก็เกิดที่จักขุปสาทรูป  จิตได้ยินก็เกิดที่โสตปสาทรูป อย่างนี้เป็นต้น จิตนี้เกิดที่ไหนและดับที่นั่น มีหน้าที่อย่างเดียวคือรู้แจ้งอารมณ์ ไม่ได้มีหน้าที่วิ่งไปไหน ลอยไปไหน  หน้าที่ของจิต รู้แจ้งอารมณ์อย่างเดียว แล้วการรู้สึกอารมณ์ การที่จะเป็นคนดีไม่ดี อะไรก็ตาม แต่เป็นหน้าที่ของเจตสิกที่เกิดร่วมกับจิต หน้าที่ของจิตมีอย่างเดียว ก็คือรู้แจ้งอารมณ์ เป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้อารมณ์  และในภูมิที่มีขันธ์ ๕  จิตเกิดที่รูปแล้วก็ดับที่รูป เกิดที่รูปไหนก็ดับที่รูปนั้น ที่ผมยกตัวอย่างไปเมื่อกี้ จิต ๒ ประเภท ใช่ไหมครับ ก็คือจิตเห็นนี้เกิดที่จักขุปสาทรูป ก็คือ รูปที่อยู่ระหว่างตาของเราซึ่งเกิดจากกรรม จิตได้ยินก็เกิดที่โสตปสาทรูปที่อยู่ในหู อยู่ข้างในหู ซึ่งเป็นรูปที่เกิดจากกรรมเช่นเดียวกัน  เชิญท่านอาจารย์