สิ่งที่มีจริงเกิดดับรวดเร็ว -พฐ.120
ท่านอาจารย์ แต่ขณะใดก็ตามที่กำลังรู้ลักษณะของสภาพนั้น ขณะนั้น รู้ว่ามีแต่ไม่ใช่เป็นแต่เพียงเรื่องราวมีลักษณะนั้นจริงๆ แต่ว่าสิ่งที่มีจริงนี่ก็เกิดดับเร็วมาก มีแล้วหามีไม่ ทั้งหมดตลอดชีวิต เกิดแล้วก็ดับ เกิดแล้วก็ดับเร็ว เหลือแต่เพียงเรื่องราวความทรงจำเช่น ในขณะนี้ สิ่งที่ปรากฏทางตาก็เกิดแล้วดับแล้วเร็วมาก แต่มีเรื่องราวของความทรงจำว่าเป็นคน เป็นโต๊ะ เป็นเก้าอี้ นั่งอยู่ที่นี่ อยู่ที่นั่น เพราะฉะนั้นตลอดชาติสิ่งที่ยังเหลืออยู่ก็คือความทรงจำ ในเมื่อรูปขันธ์ นามขันธ์ก็เกิดแล้วดับแล้วทั้งหมดเลย แต่ว่าความทรงจำเรื่องราวของสิ่งที่มีอยู่ ทำให้ยากที่จะพรากจากความเป็นเราที่ยึดถือด้วยความไม่รู้ว่าแท้ที่จริงแล้วไม่มี มีแต่ปรมัตถธรรม แต่กลับเข้าใจว่ามีเรื่องราวจริงๆ ไม่รู้เลยว่าปรมัตถธรรมมีเมื่อไหร่ เกิดดับอย่างไร นี่ก็แสดงให้เห็นว่ากว่าเราจะค่อยๆ เข้าใจสภาพธรรมตรงขึ้น และก็รู้จริงๆ ก็ต้องอบรม และเป็นความเห็นที่ต้องตรงด้วย แม้แต่โลภมูลจิตจะกล่าวโดยรวมก็คือว่ามีทิฏฐิเกิดร่วมด้วยก็มี ไม่มีทิฏฐิเกิดร่วมด้วยก็มี ไม่ใช่ไปเข้าใจว่า ต้องมีทิฏฐิเกิดร่วมด้วยตลอดเวลา
ที่มา ...