จะรู้ตัวจริงหรือเรื่องราว
วรศักดิ์ อย่างนั้นท่านอาจารย์จะสอนให้เจริญสติปัฏฐานอยู่บ่อยๆ แต่ก็ทำทาน ทำศีลไปด้วย
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ เคยได้ยินคำกล่าวว่า อันนี้เป็นบาทของอันนั้น ต้องทำอันนั้นก่อน ถึงจะได้อันนี้ มันจะจริงไหมครับ อย่างศีลเป็นบาทของสมถะหรือวิปัสสนา เพราะฉะนั้นต้องรักษาศีล ให้ทานก่อน ถึงจะเจริญภาวนาได้
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ ก็ไม่ล่วงครับ
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ อย่างความกตัญญู ถ้าเราจะดูในเจตสิก ๕๒ ไม่มีกตัญญูเจตสิกเลย ใช่ไหมครับ อย่างนี้จะถือว่าไม่มีองค์ธรรมหรือเปล่า
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ มีครับ
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ เป็นอะไรสักอย่าง
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ มีจิต มีเจตสิก มีรูป มีนิพพาน ก็น่าจะเป็นเจตสิก แต่ว่าไม่มีกตัญญูเจตสิก
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ ก็คือเราหลายตัวมารวมกันแล้วตั้งชื่อใหม่หรือเปล่าครับ
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ ถ้าไม่เรียก เราก็ไม่สามารถระลึกรู้ได้ว่า เป็นอะไร
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ กุศลแบบคลุมเครือ
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ ถ้าไม่มีตัวจริง แล้วจะมีชื่อหรือครับ
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ เรามาตั้งเพื่อให้คนรุ่นหลังระลึกได้ว่า มันเป็นอย่างนี้ ไม่ใช่อย่างนั้น
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ กุศลก็มีตั้งหลายอย่าง
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ พ้นไปไม่ได้แน่นอน แต่ว่า ๕๒ นี่ ตัวไหนครับ
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ สติปัฏฐานไม่เกิด คงจะแค่
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ แต่ถ้าสติปัฏฐานไม่เกิด ไม่รู้เลย
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ อยากจะรู้ตัวจริง แต่เมื่อยังรู้ไม่ได้ ก็รู้เรื่องราวไปก่อน
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรว่าถูกหรือผิด
ท่านอาจารย์ ก็เขาบอกไว้ว่า เวลากุศลจิตเกิด ทางของกุศล ที่ตั้งของการกระทำที่เป็นกุศลมีอะไรบ้าง
วรศักดิ์ ก็ต้องไปเรียนอีก ไปศึกษา
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ คือว่า อันนั้นคือทางใช่ไหมครับ แต่ว่าตัวจริง
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ ก็ไม่มีครับ
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ อาจารย์พูดแล้วเหมือนคลุมเครือมากเลยครับ
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ ไม่ดีครับ
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ ไม่ทราบครับ
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ มี ๑๐
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ แต่นี่มันกตัญญูนะครับ
ท่านอาจารย์
วรศักดิ์ กตัญญู คือ ต้องตอบแทน
ท่านอาจารย์ นั่น กตเวทีค่ะ ถ้าเป็นคนไม่คิด ปัญญาไม่เจริญ แล้วไม่ใช่ให้ไปคิดเรื่องอื่น ที่ทำไม ทำไม แล้วรู้ไม่ได้ แต่สิ่งที่รู้ได้ คิดได้ ควรคิดให้เข้าใจขึ้น อย่างนอนหลับสนิท ไม่เห็น ไม่ได้ยิน ไม่ได้กลิ่น ไม่ได้ลิ้มรส ไม่ได้รู้สิ่งที่กระทบสัมผัส จะกตัญญูได้ไหม
วรศักดิ์ ไม่ได้ครับ
ท่านอาจารย์ เพราะฉะนั้นทางที่จะรู้ว่า กตัญญู ก็ต้องมีทางที่จะรู้ได้ว่า ขณะนั้นเป็นการรู้คุณ ทางไหน
วรศักดิ์ ทางใจครับ
ท่านอาจารย์ ค่ะ ก็มี ๖ ทาง เพราะฉะนั้นถ้าเราศึกษาธรรม เราก็รู้จักว่า ตัวธรรมจริงๆ พ้น ๖ ทางไม่ได้ แล้วทางใจเป็นอย่างไรถึงได้เป็นกตัญญูคะ
วรศักดิ์ ก็รู้คุณ
ท่านอาจารย์ ขณะนั้นคิด ไม่ใช่เห็น ไม่ใช่ได้ยิน ใช่ไหมคะ คิดก็เป็นเรื่อง ขณะนั้นคิดด้วยจิตประเภทไหน ก็สามารถจะรู้ได้
วรศักดิ์ ประเภทกุศลจิต แต่ว่าประกอบด้วยเจตสิกอะไรไม่สามารถรู้ได้
ท่านอาจารย์ ก็โสภณเจตสิก ๑๙ ถ้าประกอบด้วยปัญญา ก็เพิ่มอีก ถ้าประกอบด้วยวีรตีก็เพิ่มอีก ถ้าประกอบด้วยกรุณา หรือมุทิตาก็เพิ่มอีก ก็แล้วแต่อย่างหนึ่งอย่างใดเกิด
วรศักดิ์ อย่างนั้นกตเวทีก็เหมือนกัน มีเจตสิก ๑๙ เหมือนกัน
ท่านอาจารย์ ก็มี ๖ ทาง
วรศักดิ์ ทางใจเหมือนกัน
ท่านอาจารย์ แล้วแต่ว่าจะเป็นทางกาย หรือทางวาจา