ปกตูปนิสสยปัจจัยโดยนัยตาม กุศล-อกุศล-อัพยากต

เพราะฉะนั้นปกตูปนิสสยปัจจัย  ก็จำแนกออกคือ 

กุศลเป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดกุศลจิตและเจตสิกที่เกิดร่วมกันได้

กุศลเป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดอกุศลจิตและเจตสิกที่เกิดร่วมกันได้

กุศลเป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดอัพพยากตธรรมคือวิบากจิตและกิริยาจิตได้

หรือกุศลซึ่งกำลังเกิดขึ้นเป็นไปในขณะนี้  เป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดอกุศลภายหน้าได้

และอกุศลจะเป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดกุศลก็ได้

และอกุศลจะเป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดอัพพยากตธรรมก็ได้

หรืออัพพยากตธรรมจะเป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดอัพพยากตธรรมก็ได้

อัพพยากตธรรมจะเป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดกุศลธรรมก็ได้

อัพพยากตธรรมเป็นปกตูปนิสสยปัจจัยให้เกิดอกุศลธรรมก็ได้

นี่แสดงถึงสภาพธรรมที่มีกำลังเป็นปกติที่จะทำให้สภาพธรรม  คือ จิตและเจตสิกในปัจจุบันเกิดขึ้น  หรือจิตเจตสิกในอนาคตเกิดขึ้นได้