กัมมชรูป 18 ในรูป 28

สำหรับกัมมชรูป   ก็ได้ทราบแล้ว  ในขณะปฏิสนธิจิตมีกัมมชรูปเกิดพร้อมกัน   เพราะเหตุว่าปฏิสนธิจิตเป็นสหชาตปัจจัยให้เกิดกัมมชรูป   แล้วแต่ว่าจะเป็นกี่กลาป   ในภูมิไหน   เช่นการเกิดในครรภ์   ก็จะมีกัมมชรูปเกิด ๓ กลุ่ม  หรือ ๓ กลาป   สำหรับกัมมชรูปทั้งหมด  คือ รูปซึ่งเกิดเพราะกรรม ใน ๒๘ รูปซึ่งเป็นกัมมชรูป   มี ๑๘ รูป  คือ

อวินิพโภครูป ๘  ได้แก่  ธาตุดิน  ธาตุน้ำ  ธาตุไฟ  ธาตุลม  สี  กลิ่น  รส  โอชา  และชีวิตินทรียรูป ๑   หรือที่เรียกว่า  ชีวิตรูป

สำหรับในกลุ่มที่เป็นกัมมชกลาป คือ กลุ่มของรูปซึ่งเกิดเพราะกรรมเป็นสมุฏฐาน   จะต้องมีรูปเกิดร่วมด้วยอย่างน้อยที่สุด ๙ รูป   ที่เป็นอย่างนี้ก็เพราะเหตุว่ากลุ่มใดก็ตามซึ่งกรรมเป็นสมุฏฐานให้เกิดจะมีชีวิตินทรียรูป   หรือชีวิตรูป   อีก ๑ รูปเกิดร่วมด้วยในกลุ่มนั้น   ทำให้รูปนั้นเป็นรูปที่ทรงชีวิต มีชีวิตต่างกับรูปอื่นซึ่งไม่ได้เกิดเพราะกรรมเป็นสมุฏฐาน   เพราะฉะนั้นก็ ๙ รูปแล้วสำหรับกัมมชรูป  นอกจากนั้นก็มี

จักขุปสาทรูป ๑ เป็น ๑๐

โสตปสาทรูป ๑ เป็น ๑๑

ฆานปสาทรูป ๑ เป็น ๑๒

ชิวหาปสาทรูป ๑ เป็น ๑๓

กายปสาทรูป ๑ เป็น ๑๔

หทยวัตถุรูป ๑ เป็น ๑๕

ปุริสภาวรูป ๑ เป็น ๑๖

อิตถีภาวรูป ๑ เป็น ๑๗

อากาสรูป ๑ เป็น ๑๘

ถ้าไม่ใช่กลุ่มที่มีจักขุปสาท  หรือโสตปสาท   หรือฆานปสาท   หรือชิวหาปสาท  หรือกายปสาท   หทย  หรือภาวะ  ก็มีเพียง ๙ รูปเท่านั้น   แต่ถ้ามีจักขุปสาท   ก็เพิ่มอีก ๑   ในกลาปนั้นหรือกลุ่มนั้น  ก็เป็น ๑๐ รูป

ทุกคนมีรูปพวกนี้ทั้งหมดใช่ไหม ?   ๒๗ รูป   ไม่ใช่ ๒๘   แล้วแต่ว่าจะเป็นเพศใด