ความรู้ที่ถูกต้อง นำไปสู่การปฏิบัติอย่างไร

ศุกล   อยากจะทราบว่า ลักษณะของความรู้ที่จะเกิดอย่างถูกต้องนั้นเป็นข้อปฏิบัติอย่างไรครับ

ส.   ปัญญาไม่ใช่ตัวตน ไม่ใช่เรา เหมือนกับเห็นในขณะนี้ก็ไม่ใช่ตัวตน ไม่ใช่เรา สัตว์ก็เห็น สภาพที่เห็นเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย โลภะ ความต้องการยินดีก็ไม่ใช่เรา ไม่ว่าใครทั้งนั้น แมว สุนัข กระต่าย คน เทวดา หรือใครก็ตาม เวลาที่ติดข้องต้องการสิ่งหนึ่งสิ่งใด ก็เป็นเพียงชั่วขณะจิตซึ่งมีความต้องการเกิดขึ้น ประกอบด้วยโลภเจตสิก สภาพธรรมที่ยึดติดทำให้ขณะนั้นต่างกับขณะที่โกรธ ถ้าเห็นสิ่งที่ไม่น่าพอใจ ขุ่นใจแล้ว ขณะนั้นก็เป็นลักษณะที่ต่างกัน

เพราะฉะนั้น ถ้าจะพิจารณาแต่ละลักษณะของสภาพธรรมในชีวิตประจำวัน จะเห็นได้ว่า ไม่ใช่เราเลยสักอย่างเดียว ทุกอย่างต้องเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัยทั้งสิ้น ถ้าเห็นสิ่งที่น่าดู ความเพลิดเพลิน ความชอบใจ ความติดข้องก็เกิด ถ้าเห็นสิ่งที่ไม่น่าดู ความขุ่นใจ ความเคืองใจก็เกิด

เพราะฉะนั้น จะเห็นได้ว่า แต่ละขณะเป็นไปตามเหตุปัจจัย ปัญญาก็เช่นเดียวกัน ปัญญาก็ไม่ใช่เราที่จะไปทำ แต่ว่าปัญญาคือความเข้าใจถูกในลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ