ทัณฑสูตร (เด็กเอาท่อนไม้ตีงู)


    ขุททกนิกาย อุทาน ทัณฑสูตร มีข้อความว่า

    ข้าพเจ้าได้สดับมาแล้วอย่างนี้

    สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระวิหารเชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี ใกล้พระนครสาวัตถี ก็สมัยนั้นแล เด็กมากด้วยกัน เอาท่อนไม้ตีงูอยู่ในระหว่างพระนครสาวัตถีและพระวิหารเชตวัน ครั้งนั้นเป็นเวลาเช้า พระผู้มี-พระภาคทรงอันตรวาสกแล้ว ทรงถือบาตรและจีวร เสด็จเข้าไปบิณฑบาตยังพระนคร สาวัตถี ได้ทอดพระเนตรเห็นเด็กเหล่านั้นเอาท่อนไม้ตีงู อยู่ในระหว่างพระนครสาวัตถีและพระวิหารเชตวัน ลำดับนั้นแล พระผู้มีพระภาคทรงทราบเนื้อความนี้เเล้ว ได้ทรงเปล่งอุทานนี้ ในเวลานั้นว่า

    ผู้ใดแสวงหาความสุขเพื่อตน ย่อมเบียดเบียนสัตว์ทั้งหลายผู้ใคร่ความสุขด้วยท่อนไม้ ผู้นั้นย่อมไม่ได้ความสุขในโลกหน้า ผู้ใดแสวงหาความสุขเพื่อตน ย่อมไม่เบียดเบียนสัตว์ทั้งหลายผู้ใคร่ความสุขด้วยท่อนไม้ ผู้นั้นย่อมได้ความสุขในโลกหน้า

    นี่เป็นผลของการกระทำทุจริตทางกาย ที่เป็นปาณาติบาต ถ้ากระทำลงไปแล้ว ก็ไม่ได้ความสุขในโลกหน้า เพราะเหตุว่าการกระทำนั้น เกิดจากจิตที่เป็นอกุศล เมื่อจิตที่เป็นอกุศลเป็นเหตุให้กระทำกรรมนั้น จิตที่เป็นอกุศลที่เป็นเหตุนั้น ก็จะทำให้จิตที่เป็นวิบากเกิดขึ้น รับผลของกรรมที่ไม่ดี

    พระผู้มีพระภาคทรงยับยั้งเด็กๆ ไม่ให้ตีงูได้ไหม ไม่ได้ ท่านผู้ฟังยับยั้งได้ไหม ก็ไม่ได้เหมือนกัน สำหรับเด็กๆ ก็คงจะยากที่จะอธิบายให้ฟังถึงเรื่องผลที่จะได้รับในโลกหน้า หรือว่าในชาติหน้า

    สำหรับผู้ใหญ่ ยับยั้งได้ไหม ก็ไม่ได้ แล้วแต่พระธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดง และผู้ใดจะพิจารณาไตร่ตรองจนกระทั่งเห็นคุณและโทษของกุศลและอกุศล พร้อมทั้งความเข้าใจที่ถูกต้องในสภาพธรรม จนกระทั่งประจักษ์แจ้งในสภาพความเป็นจริงของธรรมทั้งหลาย ก็จะทำให้ละอกุศลกรรมนั้นได้เป็นลำดับ แต่ถึงกระนั้น พระผู้มีพระภาคก็ไม่ทรงละเว้นโอกาสที่จะทรงแสดงธรรม แม้กับเด็กที่ได้กระทำอกุศลกรรมนั้น


    หมายเลข 4018
    9 ต.ค. 2566