กาย เวทนา จิต ธรรม เราพิจารณาอย่างไร

ผู้ฟัง   ในเรื่องสติปัฏฐาน ๔ ซึ่งบอกให้พิจารณากาย เวทนา จิต ธรรม เราพิจารณาอย่างไรคะ

ส.   ไม่ได้เลย พิจารณาอย่างไรไม่ได้เลย เป็นการอบรมความรู้ความเข้าใจในสิ่งที่กำลังปรากฏ แต่ไม่ใช่หนทางว่า ทำกับข้าวอย่างไร ใส่พริกไทย ใส่เกลือ อย่างนั้นไม่ใช่ ไม่ใช่เป็นเรื่องทำโดยสิ้นเชิง ถ้าเป็นเรื่องทำ คือเรื่องอัตตา เราทำ แต่ไม่ใช่มีความรู้หรืออบรมความรู้ให้เจริญขึ้น

เพราะฉะนั้น สติปัฏฐาน หรือโพธิปักขิยธรรมเป็นเรื่องการอบรมเจริญปัญญาเพิ่มขึ้นจนถึงระดับที่สามารถรู้แจ้งอริยสัจธรรมได้ ถ้าเป็นอย่างที่ว่า คือใส่ไปในหลักสูตร คือต้องการให้นักเรียนรู้แจ้งอริยสัจธรรม ซึ่งเป็นไปไม่ได้เลย จากการเพียงรู้ชื่อ