กรรมปัจจุบัน ๖

โดยปริยายแห่งปฏิสัมภิทามรรค ท่านพระสารีบุตรจำแนกกรรมแม้อย่างอื่นไว้ ๑๒ ประการ คือ เป็นเรื่องของอโหสิกรรม คือกรรมที่ได้ทำแล้ว ๖ ประการ  และเป็นกรรมที่มีอยู่ คือ กรรมในปัจจุบันชาติอีก ๖ ประการ  ได้แก่

๗. อตฺถิ กมฺมํ อตฺถิ กมฺมวิปาโก  กรรมมีอยู่ ผลของกรรมมีอยู่ คือ กรรมปัจจุบันทำให้เกิดวิบากในปัจจุบัน  

อย่าคิดว่า กรรมจะไม่ให้ผล กรรมที่ได้กระทำแล้วให้ผลในปัจจุบันชาตินี้ก็ได้  เป็นกรรมในปัจจุบันชาติ ซึ่งให้ผลในปัจจุบันชาติได้ 

๘. อตฺถิ กมฺมํ นตฺถิ กมฺมวิปาโก  กรรมมีอยู่ ผลของกรรมไม่มี 

หมายความถึงกรรมในปัจจุบันที่ทุกท่านทำในชาตินี้  ไม่ทำให้เกิดวิบากในปัจจุบัน ท่านที่รอคอยผลว่าทำกรรมแล้ว ทำไมไม่ได้รับผลของกรรม  ทำกุศลแล้ว ทำไมไม่ได้รับกุศลวิบาก ก็เพราะเหตุว่ากรรมมีอยู่ แต่ผลของกรรมไม่มี คือ กรรมปัจจุบันมี แต่กรรมปัจจุบันนั้นไม่ได้ทำให้เกิดวิบากในปัจจุบัน 

เพราะฉะนั้นทำให้หลายคนอาจจะเข้าใจผิด ไม่เชื่อเรื่องกรรม คิดว่ากรรมไม่ได้ทำให้เกิดวิบาก หรือว่าวิบากที่กำลังได้รับในขณะนี้ไม่ใช่ผลของกรรม 

๙. อตฺถิ กมฺมํ ภวิสฺสติ กมฺมวิปาโก  กรรมมีอยู่ ผลของกรรมจักมี 

ได้แก่ กรรมที่ได้กระทำในปัจจุบัน ทำให้เกิดวิบากในอนาคต  ผลของกรรมจักมี  ได้แก่ ประเภทของครุกรรม กรรมหนักที่ได้กระทำแล้วในปัจจุบันชาตินี้  เพราะฉะนั้นผลของกรรมจักมี จะต้องได้รับผลของกรรมนั้นในอนาคตแน่นอน

๑๐. อตฺถิ กมฺมํ  น ภวิสฺสติ กมฺมวิปาโก  กรรมมีอยู่ ผลของกรรมจักไม่มี

เป็นไปได้ไหมคะ  กรรมที่ทำในปัจจุบันชาตินี้ คือ กรรมมีอยู่  แต่ผลของกรรมจักไม่มี  เป็นไปได้ อย่างผู้ที่เจริญสมถภาวนาจนกระทั่งได้ฌานจิต  แต่ว่าฌานเสื่อม ก่อนจุติ ฌานจิตไม่เกิด ฌานนั้นไม่ได้ให้ผลในอนาคต เพราะฉะนั้นกรรมปัจจุบัน มี แต่ไม่ทำให้เกิดวิบากในอนาคต คือ กรรมมีอยู่ ผลของกรรมจักไม่มี

๑๑. ภวิสฺสติ กมฺมํ ภวิสฺสติ กมฺมวิปาโก กรรมจักมี  ผลของกรรมจักมี

ได้แก่ทุกท่านหรือเปล่า หรือว่าหมดกรรมแล้ว ไม่มีกรรมอีกต่อไปแล้ว อย่างนั้นหรือคะ ทุกท่านยังมีกิเลสอยู่  เพราะฉะนั้นแน่นอนที่สุดคือกรรมจักมี และผลของกรรมจักมี ได้แก่ กรรมที่จะกระทำในอนาคตก็ทำให้เกิดวิบากในอนาคต  ยังไม่หมดสิ้นเลย ไม่ว่าจะเป็นกรรมอดีต หรือกรรมปัจจุบัน หรือกรรมที่จะทำในอนาคต หรือกรรมที่จักมีในอนาคตก็ทำให้เกิดวิบากในอนาคตด้วย 

๑๒. ภวิสฺสติ กมฺมํ น ภวิสฺสติ กมฺมวิปาโก กรรมจักมี ผลของกรรมจักไม่มี 

คือ กรรมในอนาคตไม่ทำให้เกิดวิบากในอนาคต 

เห็นความต่างกันของกรรมแต่ละชนิด แต่ละประเภท แต่ละชีวิตในสังสารวัฏไหม ที่ว่ากรรมอนาคตไม่ทำให้เกิดวิบากในอนาคต 

ผู้ที่เจริญกุศล รู้แจ้งอริยสัจธรรมถึงความเป็นพระอรหันต์ ไม่ทำให้เกิดวิบากในอนาคตหลังปรินิพพานแล้ว 

เพราะฉะนั้นก็เป็นกรรมจักมี ผลของกรรมจักไม่มี  ไม่มีการสิ้นสุดกรรมและผลของกรรม ถ้าปัญญาไม่เกิดขึ้นรู้แจ้งสภาพธรรมที่กำลังเกิดขึ้นปรากฏตามความเป็นจริง