ไม่มีอะไรเหลือ ทุกๆ ขณะที่ผ่านไป


    ขุททกนิกาย มหานิทเทส ข้อ ๒๐๑ พระผู้มีพระภาคตรัสว่า

    ชนทั้งหลายที่เห็นกันก็ดี ที่ได้ยินชื่อเรียกกันก็ดี ชนเหล่านั้นที่จากไปแล้ว ยังเหลือแต่ชื่อเท่านั้น ที่พูดถึงกันอยู่

    นี่แสดงถึงปรมัตถธรรมกับบัญญัติหรือเปล่า

    คิดถึงคนอื่น หรือว่าคิดถึงตัวท่าน ในขณะที่ได้ยินข้อความนี้ คิดถึงคนที่จากไป หรือคิดถึงว่า แม้ตัวท่านเองก็จะเป็นบุคคลนี้อยู่อีกไม่นานเลย

    บุคคลนี้ในชาตินี้เป็นอย่างไร ย่อมประจักษ์แจ้งกับตัวของท่านเองแล้วว่า ชาตินี้ท่านเป็นอย่างนี้ ตั้งแต่เกิดมาจนกระทั่งถึงเดี๋ยวนี้ มีการเห็น การได้ยิน การได้รับผลของกรรมที่เป็นกุศลวิบาก อกุศลวิบากอย่างไร แต่อีกไม่นานก็จะเป็นบุคคลอื่น พ้นสภาพความเป็นบุคคลนี้

    เพราะฉะนั้น ทุกท่าน ตามความเป็นจริงแล้ว ไม่ใช่เมื่อสิ้นชีวิตแล้วเท่านั้น ที่จะเหลือแต่ชื่อ แม้ในขณะที่ยังมีชีวิตอยู่ ก็มีแต่ชื่อเท่านั้นทุกๆ ขณะ เพราะว่า มีสภาพธรรมอะไรบ้างที่เหลือจากเมื่อกี้นี้ ไม่มีเลย ใช่ไหม เห็นเมื่อกี้ดับไปแล้ว ได้ยินเมื่อกี้ก็ดับไปแล้ว คิดนึกก็ดับไปแล้ว เหลือแต่ชื่อ ใช่ไหม ที่เรียกกันว่าคนนี้หรือคนนั้น

    แต่ตามความเป็นจริงแล้ว สภาพธรรมทุกขณะที่เกิด ดับไปแล้ว เพราะฉะนั้น ไม่ใช่แต่เฉพาะขณะที่สิ้นชีวิตแล้ว แม้แต่ในขณะนี้เอง ก็มีแต่เพียงชื่อ

    มีใครคิดว่าไม่จริงบ้าง

    ไม่มีอะไรเหลือ ทุกๆ ขณะที่ผ่านไป และอีกไม่นานก็จะเป็นคนอื่น ไม่ใช่คิดถึงแต่เฉพาะผู้ที่ล่วงลับไปแล้วซึ่งไม่มีโอกาสจะพบอีก จะเห็นอีก ที่จะคิดถึงก็คิดถึง แต่เพียงชื่อจริงๆ แต่แม้ตัวท่านเอง อีกไม่นานก็เป็นเช่นนั้น

    แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 1601


    หมายเลข 14064
    28 พ.ย. 2568