คิดถึงเรื่องของสิ่งที่ปรากฏอย่างมั่นคงว่า เป็นสิ่งที่มีจริงๆ
ผู้ฟัง คำว่า “สิ่งที่ปรากฏทางตา” มันลึกซึ้งเกินกว่าที่ปัญญาจะรู้ได้ แม้ในขั้นของการฟังว่า สิ่งที่ปรากฏทางตาว่าเป็นอย่างไร ต้องกราบเรียนถามอีกครั้งหนึ่งค่ะ
สุ. ถ้าถามว่าเป็นอย่างไร จะใช้คำอธิบายว่าอย่างไร ในเมื่อสิ่งนี้กำลังมีลักษณะจริงๆ ถ้าพูดโดยที่ไม่กล่าวถึงสภาพที่กำลังปรากฏ อธิบายไปยาว แต่ไม่มีลักษณะของสิ่งที่ปรากฏให้เห็น ให้เข้าใจ อย่างนั้นจะเข้าใจไหมว่า คำอธิบายทั้งหมดไม่ว่าจะกล่าวว่าอย่างไรก็ตาม เป็นธาตุชนิดหนึ่ง มีจริง เป็นธาตุที่สามารถจะกระทบกับจักขุปสาท ไม่สามารถจะกระทบกับรูปอื่นใดได้ทั้งสิ้น นอกจากจักขุปสาท เพียงเท่านั้น แต่ว่าตัวรูปารมณ์ คือ รูปที่ปรากฏทางตา ไม่รู้อะไรเลย ไม่รู้แม้ว่า ขณะนี้จิตกำลังเห็น
นี่จะพูดอย่างไรสักเท่าไรก็ตาม ลักษณะแท้จริง คือ กำลังปรากฏทางตา เพราะฉะนั้นก็ฟังให้ค่อยๆ เข้าใจขึ้นว่า สิ่งนี้ คือ กำลังปรากฏเท่านั้น ไม่เปลี่ยนเป็นอย่างอื่น ไม่ใช่ขณะกำลังคิดเรื่องสิ่งที่ปรากฏ เป็นเรื่องนั้นเรื่องนี้
เพราะฉะนั้นก็แสดงให้เห็นว่า จริงๆ แล้ว ปรมัตถธรรมที่ปรากฏเมื่อกระทบตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ เพียงปรากฏเล็กน้อยแล้วก็ดับไป แต่ใจคิดนึกถึงเรื่องสิ่งที่ปรากฏทั้งทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทั้งวันอย่างมั่นคงว่า เป็นสิ่งที่มีจริงๆ
ที่มา ...