ทำไมความทรงจำในภพอดีตไม่มีเลย


        คุณอุไรวรรณ มีจดหมายจากท่านผู้ฟังกราบเรียนถามท่านอาจารย์ ข้อแรกเลยนะคะ ก่อนปฏิสนธิจิต มีจิตเกิดก่อนปฏิสนธิจิต ชื่อว่าจิตอะไรคะ

        สุ. จิตที่เกิดก่อนปฏิสนธิจิต คือ จุติจิต จุติ แปลว่า เคลื่อน พ้นสภาพความเป็นบุคคลนั้น เพราะฉะนั้นถ้าไม่หมดสภาพความเป็นบุคคลในชาติก่อน จะเป็นบุคคลในชาตินี้ไม่ได้ ชาติก่อนจะเป็นใครอยู่ที่ไหน ไม่มีใครสามารถจะรู้ได้ แต่รู้ว่ามีแน่นอน ฉันใด จากโลกนี้ไป คือ จิตขณะสุดท้ายของชาตินี้ดับ พ้นสภาพความเป็นบุคคลนี้ ก็จะมีกรรมที่ทำให้ปฏิสนธิเกิดสืบต่อ เป็นบุคคลที่ขณะนี้ไม่มีใครรู้ได้เลยว่า จากนี้ไปแล้วจะเป็นใคร เป็นมดได้ไหมคะ เป็นช้าง เป็นเทพธิดา เกิดในนรก ได้หมดเลย

        เพราะฉะนั้นก็แสดงให้เห็นว่า ตราบใดที่ยังมีกิเลสอยู่ และยังไม่ได้ดับกิเลสเป็นสมุจเฉท ยังไม่ถึงความเป็นพระอรหันต์ ก็ยังมีปัจจัยที่ทำให้เกิด เมื่อจิตขณะสุดท้ายของชาติหนึ่งๆ ดับไป

        เพราะฉะนั้นก่อนปฏิสนธิ คือ จิตขณะแรกจะเกิดในชาติไหนก็ตาม ก็จะต้องเกิดหลังจากที่จุติจิต คือ จิตที่เกิดก่อนปฏิสนธิดับไป

        ผู้ฟัง จริงๆ จิตดับไปก็เกิดทันที ทำไมความทรงจำในภพอดีตไม่มีเลย

        สุ. ตอนเป็นเด็ก คุณสุกัญญาจำได้หมดไหมคะ ชาตินี้เอง

        ผู้ฟัง ไม่หมดค่ะ

        สุ. และยิ่งชาติก่อน ไม่ใช่บุคคลนี้เลย ไม่ใช่สิ่งที่ปรากฏในโลกนี้ เป็นคนละโลก โลกก่อน เฉพาะสิ่งที่ปรากฏในโลกนี้ยังจำไม่ได้หมด แล้วทำไมจะไปจำสิ่งที่ผ่านมาแล้วในชาติก่อน ซึ่งเป็นต่างบุคคล

        ผู้ฟัง ที่สงสัย ก็เพราะว่าจุติจิตเกิดแล้วปฏิสนธิทันที โดยไม่มีระหว่างคั่น ทีนี้จิตเกิดดับเร็วมาก ความรวดเร็วของจิต หมายถึงเหตุการณ์ที่เกิดเมื่อวานกับเกิดวันนี้ ยังพอมีบางส่วนที่เราจำได้ ทีนี้จิตเกิดดับเพียงชั่วขณะเดียว จิตนี้ดับไป เป็นเหตุปัจจัยให้จิตอีกดวง อีกขณะหนึ่งเกิด ไม่มีระหว่างคั่นด้วยซ้ำ เพราะฉะนั้นก็เป็นความรวดเร็วมากของจิต แต่ทำไมถึงจำเรื่องราวในอดีตของภพนั้นไม่ได้

        สุ. แล้วแต่ว่าจุติจากโลกไหน ปฏิสนธิในโลกไหน ถ้าปฏิสนธิในสวรรค์ จาก มนุษย์ไปสวรรค์ก็จำได้ทันทีว่า เมื่อกี้ก็หลับอยู่ แล้วตื่นขึ้นมาก็เป็นอีกโลกหนึ่ง แล้วแต่ภพภูมิด้วย แต่สิ่งที่แน่นอนก็คือ เราเกิดเป็นมนุษย์ มาจากไหนไม่ทราบ ใช่ไหมคะ ก็แสดงให้เห็นว่า ในภูมิมนุษย์ ไม่ใช่ภูมิที่สามารถจำได้ทันที เหมือนจากโลกนี้ไปสู่โลกสวรรค์

        คุณอุไรวรรณ ท่านอาจารย์คะ ผู้ถามถามว่า พอปฏิสนธิจิตเกิด ตรงไหนของวิถีจิต และจิตทั้งหมดหมุนเวียนกันอย่างไร ตั้งต้น และปลายสุดเป็นอย่างไร

        สุ. นี่คือความสับสนของการไม่ได้ศึกษาธรรมตามลำดับ ปฏิสนธิจิตเกิดตรงไหนของวิถีจิต ไม่ได้รู้ความต่างของจิตที่เป็นวิถีจิตกับจิตที่ไม่ใช่วิถีจิต

        ที่มา ...

        พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 252


    หมายเลข 11912
    23 ม.ค. 2567