กำลังของความเข้าใจและการประจักษ์แจ้ง
การฟังธรรม ต้องรู้ว่า อวิชชาไม่สามารถเห็นถูก เข้าใจถูก แม้ในสิ่งที่กำลังมีจริง ที่กำลังเผชิญหน้า แต่ถ้าเป็นปัญญา ก็ต้องมีระดับขั้นของปัญญาด้วย ปัญญาที่เกิดจากการฟัง ไม่ใช่ฟังเฉยๆ พิจารณาไตร่ตรอง จนกระทั่งเป็นความเข้าใจถูกในขั้นการฟัง ก็รู้ว่านั่นเป็นปัญญาที่เกิดจากการฟังเรื่องของสภาพธรรม แต่ตัวจริงของธรรม ซึ่งเป็นเรื่องจิต เจตสิกซึ่งเป็นนามธรรม และรูปซึ่งกำลังเกิดดับ ฟังเรื่องราวตลอดเวลา แต่ขณะนี้สภาพธรรมนั้นก็เกิดดับอยู่ตลอด โดยที่ไม่รู้เลย
เพราะฉะนั้นก็จะมีความอาจหาญตามกำลังของปัญญา แต่ถ้าไม่มีปัญญาแล้วไม่มีกำลังพอ ก็หวั่นไหว เพราะว่าโดยมากด้วยการยึดถือสภาพธรรมว่าเป็นเรา แม้ว่าจะฟังเข้าใจก็ตามแต่ แต่กำลังของความเข้าใจนั้นไม่ใช่การประจักษ์แจ้งลักษณะของสภาพธรรม
เพราะฉะนั้นโลภะซึ่งเคยยึดถือความเป็นเรา ก็ยังมีกำลังมากที่จะติดตามไปได้ จนกว่าปัญญาสามารถเห็นโลภะตามความเป็นจริง แล้วก็ดับการยึดถือสภาพธรรมว่าเป็นตัวตนได้
ที่มา ...