อภิเษกตนเองด้วยใจ

ธรรมไม่สามารถคิดเอง ฟังคำที่เข้าใจสิ่งที่ปรากฏ จะรู้ไหมคะ ว่าเป็นคำของใคร? เพราะฉะนั้น คำใดที่กล่าวถึงสิ่งที่มีจริง คำนั้น คือ คำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ขณะนี้สภาพธรรมเกิดดับ รู้ไม่ได้หรอก ต้องไปทำอย่างนั้น อย่างนี้ หรือ จะบังคับหรือ ไม่บังคับ ให้สภาพธรรมใดเกิด เป็นคำของใคร? ก็ไม่ใช่คำของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะฉะนั้น บุคคลนั้น อภิเษกตนเองด้วยใจ ว่าฉลาด และเป็นบัณฑิต เพราะ เป็นหนทางที่พระพุทธเจ้าทรงแสดง บอกไม่ใช่ ไม่ได้ หรือคิดเอง หรือ เข้าใจผิด ต้องทำอย่างอื่น แสดงว่าคนนั้นรู้กว่า เก่งกว่า มีปัญญามากกว่า ที่จะรู้หนทางได้เร็วขึ้นหรือเปล่า? นั่นคือ อภิเษกตัวเองขึ้นมา ด้วยความเข้าใจผิด

ข้อความต่อไปที่ว่า ถ้าอภิเษกด้วยตนเองได้ ว่าเราเป็นบัณฑิต ซึ่งถ้าเป็นอย่างนั้นก็จะไม่มีใครที่จะเป็นคนพาล การกล่าว คิด เช่นนั้น เป็นคนพาลหรือเปล่า? เพราะมีใครที่จะทำให้ตนเองมีความเข้าใจถูก ด้วยการคิดเอง ด้วยการอภิเษกตนเอง ด้วยความคิดที่เข้าใจผิด ที่ไม่ตรงตามพระธรรม เพราะฉะนั้น พาลและบัณฑิต ห่างไกลกันมาก พาลไม่มีปัญญา บัณฑิตมีปัญญา ดังนั้น ขณะนี้ ไม่รู้สิ่งที่กำลังปรากฏ สิ่งที่จะทำให้รู้เข้าใจขึ้น คืออย่างไร? จะอภิเษกตนเองหรือเปล่า ที่จะพยายามรู้ พยายามบังคับให้เกิดกุศล เกิดปัญญา โดยคิดเอง ซึ่ง ถ้าไม่ตามพระพุทธพจน์ ก็คิดเอง และ ไปนั่งสมาธิ ไปเดินจงกรม จะบังคับสภาพธรรม ด้วยความไม่รู้ อภิเษกตนเองด้วยความเข้าใจ และ ถ้าหลงตามหนทางอื่น ตามแนวทางอื่น ที่สำคัญว่าทุกแนวทางดีหมด เป็นไปได้ไหม ไม่ได้เลย แต่ กำลังอภิเษกตนเอง ด้วยความคิดเอง

คำว่า อภิเษกตนเองด้วยใจ อนุเคราะห์ไหม เพราะ เป็นการเตือนว่าไม่ให้คิดเอง และ สำคัญผิดว่า ทุกหนทางในโลกถูกหมด แต่มีหนทางผิด หนทางที่คิดเอง หนทางที่จะบังคับ หนทางที่จะทำ และ ถ้า อภิเษกตนเองด้วยใจได้ ก็จะไม่มีคนพาล เพราะ อภิเษกตนเองให้เป็นบัณฑิตได้ โดยคิดเอง คิดไม่ถูกต้องก็จะไม่มีคนพาล แต่ ไม่เป็นเช่นนั้นเลย เพราะ คิดเอง ขณะนั้น ก็เป็นคนพาล อภิเษกตนเองด้วยใจ ด้วยใจที่เห็นผิด ด้วยความเข้าใจผิด

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๖ หน้าที่ 803

ชื่อว่าเจ้าทิฏฐิ (ความเห็นผิด) นั้น เต็มไปด้วยความ เห็น ว่าเป็นสาระยิ่ง และมัวเมาเพราะมานะ มีมานะบริบูรณ์ อภิเษกตนเองด้วยใจ ว่า เรา เป็นบัณฑิต เพราะว่าทิฏฐิ (เห็นผิด) นั้น ของเขา บริบูรณ์แล้วอย่างนั้น.

พึงทราบความแห่งคาถาว่า อติสารทิฏฺิยา ด้วยความเห็นว่า เป็นสาระยิ่งต่อไป เจ้าทิฏฐินั้น เต็มเปี่ยมอืดด้วยทิฏฐิ อันเป็นสาระยิ่ง อันมีสาระยิ่งด้วยลักษณะนั้น

อนึ่งเต็มเปี่ยมด้วยทิฏฐิมานะนั้น มีมานะบริบูรณ์อย่างนี้ว่า เราเท่านั้น อภิเษกตนเองด้วยใจว่าเรา เป็นบัณฑิต. เพราะอะไร. เพราะว่าทิฏฐินั้นของเขาบริบูรณ์แล้วอย่างนั้น.