กามวิตก พยาบาทวิตก วิหิงสาวิตก [สังคีติสูตร]

[เล่มที่ 16] พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย ปาฏิกวรรค เล่ม ๓ ภาค ๒ - หน้าที่ 290

ข้อความบางตอนจาก...

สังคีติสูตร

วิตกที่ประกอบด้วย กาม ชื่อว่า กามวิตก

วิตกที่ประกอบด้วย พยาบาท ชื่อว่า พยาบาทวิตก

วิตกที่ประกอบด้วย วิหิงสา (ความเบียดเบียน) ชื่อว่า วิหิงสาวิตก

บรรดาวิตกเหล่านี้ วิตก ๒ อย่าง ย่อมเกิดขึ้น ทั้งในสัตว์ ทั้งในสังขาร เป็นความจริงที่เมื่อคิดถึงสัตว์ก็ตามสังขารก็ตาม ที่น่ารักใคร่พอใจ กามวิตกย่อมเกิดขึ้น. ตั้งแต่เวลาที่โกรธแล้วมองดูสัตว์ก็ตาม สังขารก็ตาม ที่ไม่รักไม่ชอบใจ จนกระทั่ง (เห็นสัตว์หรือสังขารนั้น) พินาศไป พยาบาทวิตกย่อมเกิดขึ้น. วิหิงสาวิตกย่อมไม่เกิดขึ้นในสังขาร เพราะสังขารที่ชื่อว่า ควรจะทำให้ถึงความลำบากได้หามีไม่. แต่วิหิงสาวิตกย่อมเกิดขึ้นในสัตว์ในเวลาที่คิดว่า สัตว์พวกนี้จงถูกฆ่า จงขาดสูญไป จงพินาศไป หรือว่า จงอย่าได้มี

ที่มา... สังคีติสูตร เรื่อง การสังคายนาหลักธรรม