เข้าใจสิ่งที่กำลังปรากฏ ... สนทนาธรรมที่บ้านซอยพัฒนเวศม์ เช้า 15/12/68

เมตตา : เข้าใจสิ่งที่กำลังปรากฏ ตราบใดที่ไม่รู้ก็เป็นเราหมด เห็นขผงะนี้เกิดขึ้นก็ไม่รู้ก็เป็นเราเห็น ได้ยินเกิดขึ้นไม่รู้ก็เป็นเราได้ยิน แม้แต่ธรรมะแต่ละหนึ่งๆ จำเกิดขึ้นถ้าไม่รู้ก็เป็นเราจำ อะไรที่เกิดขึ้นเป็นความผิดข้องเกิดขึ้นไม่รู้ก็เป็นเราติดข้อง เป็นเราโกรธ เป็นเราหมด ... ตราบใดที่ไม่รู้ก็เป็นเราหมดทุกอย่าง

ทอจ : เป็นคนอื่นได้ไหม?

เมตตา : ท่านอาจารย์บอกว่าต้องศึกษาทีละคำให้เข้าใจทีละคำ ไม่รู้ก็เป็นเราหมดทุกอย่าง

ทอจ : ยังไม่เข้าใจ ยังสงสัยอยู่ ก็ยังสามารถจะเข้าใจขึ้น แต่ไม่ใช่เข้าใจได้ทันที ต่อเมื่อได้ฟังแล้วไม่ลืม ไตร่ตรอง คิดถึง พิจารณาจนค่อยๆ เริ่มถูก ... หนทางเดียว ... เพราะว่าทุกคนต้องสงสัยมากกับสงสัยที่ละเอียดลึกซึ้ง จนกว่าจะถึงความเป็นพระโสดาบัน จะสงสัยได้ยังไง ปัญญาที่ดับความสงสัยเข้าใจจนหมดความสงสัยตามระดับขั้น ... ขั้นฟัง ขั้นค่อยๆ เข้าใจ จนกระทั่งประจักษ์แจ้ง แต่ฟังแล้วต้องตรง ถ้าไม่ตรงก็ไม่เข้าใจ กว่าจะรู้ว่าทุกอย่างอนัตตาจริงๆ กว่าจะรู้ว่าทุกอย่างเมื่อมีปัจจัยอะไรจะเกิดเปลี่ยนไม่ได้!! ถ้าเป็นอัตตาไม่มีทางรู้ ... แต่เมื่อเป็นอนัตตา เมื่อมีปัจจัยคำเดียวคือคำตอบ ... ตอนนี้มีปัจจัยของความไม่รู้ เพราะฉะนั้นฟังเพื่อเห็นความลึกซึ้งนั้นถูกต้องที่สุด ละแล้ว ที่จะคิดว่าง่ายว่าไม่ใช่เราๆ รู้แล้วนั้น ไม่ใช่ ไม่จริง ถ้าจะไม่ใช่เราก็ต้องประจักษ์แจ้งว่าเป็นอะไรจึงไม่ใช่เรา!!

ยินดีในความดีของทุกท่านค่ะ