รอบรู้ทั่วทุกอย่างทุกประการ

อ.ธนากร: เมื่อวานนี้ได้สนทนากันมาจากคลิปธรรมะเตือนใจ เรื่องสำคัญที่ตั้งต้นครับ มีประเด็นที่น่าสนใจมากมายโดยเฉพาะอย่างยิ่งก็เรื่องของ สาตถกสัมปชัญญะ เนื่องจากว่าในช่วงนี้ท่านอาจารย์ก็ได้กล่าวถึงเรื่องสาตถกสัมปชัญญะบ่อยครับ เพราะว่าเป็นประโยชน์อย่างยิ่ง แล้วก็อย่างในการสนทนากับชาวต่างประเทศก็ดี หรือว่ามีแขกที่มาขอพบท่านอาจารย์ ท่านอาจารย์ก็จะกล่าวถึงเรื่องนี้ด้วย เพราะว่าเป็นสิ่งที่มีความสำคัญอย่างยิ่งเลยครับ แล้วก็ทำให้เห็นว่าธรรมะลึกซึ้งแล้วก็ประมาทไม่ได้

กราบเรียนท่านอาจารย์ครับว่าคำว่า สาตถกสัมปชัญญะ หรือความรู้ทั่วในประโยชน์ จริงๆ แล้วมีความลึกซึ้งอย่างไรครับ

ท่านอาจารย์: ทุกคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ลึกซึ้งไหม?

อ.ธนากร: ลึกซึ้งอย่างยิ่งครับ

ท่านอาจารย์: ทุกคำ เพราะว่าพระองค์ทรงเป็นใคร ห่างไกลกันมากกับคนที่ไม่ได้เคยเข้าใจธรรมะ และไม่สามารถจะเข้าใจธรรมะด้วยตัวเอง ก็คิดเรื่องธรรมะไปต่างๆ นาๆ แต่ว่าเพราะพระธรรมลึกซึ้งทุกคำจึงต้องไตร่ตรองให้เข้าใจถูกต้องให้มั่นคง

สัมปชัญญะเป็นความรอบรู้ใช่ไหม?

อ.ธนากร: ใช่ครับ

ท่านอาจารย์: รอบรู้ทั่วทุกอย่างทุกประการ เว้นได้ไหม?

อ.ธนากร: เว้นไม่ได้เลยครับ

ท่านอาจารย์: แม้แต่การที่เราสนทนากันวันนี้เดี๋ยวนี้เพราะเห็นประโยชน์ มิเช่นนั้นก็คงจะไม่มีการสนทนาธรรม เพื่อความละเอียดเพื่อละความเข้าใจผิดแม้เล็กน้อย เพราะว่าธรรมะลึกซึ้งมากถ้าเข้าใจผิดแม้เล็กน้อย ก็ไม่สามารถที่จะรู้ตรงลักษณะของธรรมได้

เพราะฉะนั้น แม้อย่างนี้ก็คือกำลังเห็นประโยชน์ของการที่จะฟังธรรมะด้วยความเคารพด้วยความละเอียดอย่างยิ่ง นี่คือสาตถกะ ประโยชน์สูงสุดในการที่จะเห็นว่าอะไรเป็นประโยชน์ที่จะทำให้เข้าใจธรรมะได้แม้เพียงเล็กน้อย ก็ต้องไตร่ตรองจริงๆ

เพราะเหตุว่า ผู้ที่ไม่ใช่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า จะสามารถเข้าใจคำที่พระองค์ตรัสได้ทั่วถึงไหม แม้แต่รู้ทั่วในประโยชน์ อะไรที่เป็นประโยชน์ต่อการที่จะได้เข้าใจธรรมะ ต่อการที่จะได้เห็นถูกต้อง มีค่าที่สุดในชีวิตยิ่งกว่าทรัพย์สินเงินทองใดๆ ทั้งสิ้น

เพราะฉะนั้น เห็นประโยชน์ของการเข้าใจธรรมะให้ถูกต้องแล้วยัง? นี่คือสาตถกสัมปชัญญะ

อ.ธนากร: ไม่มีอะไรเป็นประโยชน์เท่ากับการเข้าใจธรรมะจริงๆ ครับ

ท่านอาจารย์: แค่นี้พอไหม?

อ.ธนากร: ไม่พอครับ

ท่านอาจารย์: เพราะฉะนั้น ต้องเห็นประโยชน์ สาตถกะ ของการที่จะประพฤติตาม เห็นไหม! ความลึกซึ้งแค่ไหนในประโยชน์อย่างยิ่ง ซึ่งจะต้องค่อยๆ เป็น ค่อยๆ ไป เพราะเหตุว่า สิ่งที่ไม่ใช่ประโยชน์สะสมมามากมายมหาศาลจนไม่รู้ว่า ทั้งหมดไม่มีประโยชน์เลย

เพราะฉะนั้น เห็นประโยชน์อย่างยิ่งแม้แต่เพียงเริ่มที่จะเข้าใจความจริงที่ถูกต้องในสิ่งที่มีที่กำลังปรากฏ เพราะถ้าไม่เข้าใจความจริงของสิ่งที่ปรากฏ จะเข้าใจอะไร? เมื่อไหร่?

อ.ธนากร: ลึกซึ้งอย่างยิ่งเลยครับ เพราะว่าพอท่านอาจารย์พูดถึงสิ่งที่เป็นประโยชน์ที่สุดเลย ก็คือความเข้าใจพระธรรมะ แล้วก็มีสิ่งที่ท่านอาจารย์ใช้คำว่า ไม่เป็นประโยชน์เลยครับซึ่งอันนี้เป็นสิ่งที่ข้ามครับ เพราะว่ายังไม่เห็นว่า สิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์ ก็คืออกุศลต่างๆ ครับ ไม่เป็นประโยชน์เลยครับ

กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ด้วยความเคารพยิ่งค่ะ

กราบยินดีในกุศลจิตของ อ.ธนากร ด้วยความเคารพค่ะ