จะบูชาใคร ... สนทนาธรรมที่หัวหิน บ่าย 4/11/68

ทุกคำของพระพุทธเจ้าเราฟังเผินเหมือนไม่มีอะไร ... รู้กันแล้ว ... ไม่ใช่เพราะพระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ความจริงของสิ่งที่มีจริงโดยประการทั้งปวงถึงที่สุด สอดคล้องกันหมดไม่มีทางที่จะค้านกันเลย

จะบูชาใคร มงคลข้อที่สาม

ดีที่ฟังเข้าใจตรงเพราะเป็นประโยชน์มาก ไม่มีคนแต่เป็นธรรมะ เมื่อฟังธรรมะแล้วทุกสิ่งที่มีจริงเป็นธรรมะ

ทุกอย่างเป็นธรรมะแต่ทำไมเป็นกุศลธรรม อกุศลธรรม อัพพยากตธรรม? ถ้าไม่มีจิตที่รู้แจ้งจะมีอะไรที่ต่างกันไหม?? ที่ต่างพระจิตรู้แจ้งแต่ละหนึ่งซึ่งต่างกันแม้ละเอียดที่สุดก็ต่างกัน ไม่อย่างนั้นเราจะรู้หรือว่าเป็นเพชรแท้หรือเพชรเทียม

ไม่เหมือนเพราะจิตรู้แจ้งความต่างแต่จิตไม่ได้รู้เรื่องแทีเรื่องเทียม เพียงแต่ลักษณะที่ปรากฏรู้แจ้งตามความเป็นจริงของสิ่งนั้น และความจำก็จำสภาพจำไม่ใช่จิตแต่เป็นเจตสิก เกิดพร้อมกัน ดับพร้อมกัน รู้สิ่งเดียวกันแต่จิตเป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้แจ้งลักษณะของอารมณ์ และสัญญาเจตสิกสภาพจำก็จำทุกขณะจิต

เพราะฉะนั้นสิ่งที่จิตรู้ต่าง สัญญาก็จำ ความต่าง ก็ทำให้รู้ในความต่างว่าอะไรเป็นอะไร เพราะฉะนั้นทั้งหมดไม่ใช่เราเลยเป็นธรรมะทั้งหมด ฝ่ายดีเป็นกุศลธรรม ฝ่ายไม่ดีเป็นอกุศลธรรม (ได้แก่สภาพรู้เท่านั้นจึงจะดีหรือไม่ดีได้) อัพพยากตธรรม ธรรมะที่ไม่ใช่กุศลหรืออกุศล เพราะฉะนั้นมีกุศลธรรม อกุศลธรรมและอัพพยากตธรรม ความหมายต้องตรง

กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์ด้วยความเคารพยิ่ง

ยินดีในความดีของทุกท่านค่ะ