สิ่งที่กำลังปรากฏทางตาเป็นแต่เพียงสภาพธรรมอย่างหนึ่ง
สำหรับเรื่องของสิ่งที่ปรากฏทางตา ซึ่งเป็นปัญหาสำหรับท่านผู้ฟังส่วนมากทีเดียว เพราะเหตุว่าเมื่อเป็นผู้ตรงก็รู้ว่า ขณะใดที่เห็นก็ยังเป็นคน เป็นสัตว์ เป็นวัตถุ เป็นสิ่งต่างๆ เพราะฉะนั้นการที่จะละความสนใจ ละความติดในนิมิตอนุพยัญชนะลงไปได้ ที่จะรู้ว่า สิ่งที่กำลังปรากฏทางตาเป็นแต่เพียงสภาพธรรมอย่างหนึ่ง ซึ่งไม่มีสัตว์ ไม่มีบุคคล ไม่มีตัวตนจริงๆ นั้นเป็นอย่างไร ก็ควรที่จะได้ทราบว่า การละความสนใจในสิ่งที่ปรากฏ การละคลายความติดในนิมิตอนุพยัญชนะ ไม่ใช่การทำเป็นไม่รู้ว่า สิ่งที่เห็นเป็นอะไร
นี่เป็นเรื่องละเอียดที่จะต้องพิจารณา การที่จะละคลายความติดในนิมิตอนุพยัญชนะในสิ่งที่ปรากฏทางตานั้นไม่ใช่เป็นการทำเป็นไม่รู้ว่า สิ่งที่ปรากฏทางตา สิ่งที่เห็นนั้นเป็นอะไร เพราะฉะนั้นไม่ใช่ผิดปกติเลย เหมือนในขณะนี้ตามธรรมดา แต่สติระลึกได้ที่จะรู้ว่า สิ่งที่เคยเข้าใจว่าเป็นสัตว์ เป็นบุคคลต่างๆ ที่เคยคิด เคยยึดมั่นว่าเป็นสัตว์ เป็นบุคคลต่างๆ แท้ที่จริงนั้นโดยสภาพที่แท้จริงก็เป็นเพียงสิ่งที่ปรากฏทางตาเท่านั้น ดูเหมือนว่าฟังกลับไปกลับมาบ่อยๆ แต่ความจริงก็ต้องเป็นอย่างนั้น โดยการที่ระลึกได้เนืองๆ พิจารณาเนืองๆ แต่ไม่ใช่ทำเป็นไม่รู้ว่าสิ่งที่ปรากฏทางตาเป็นอะไร
เรื่องของการอบรมเจริญปัญญาไม่ใช่เรื่องหลอกลวง ไม่ใช่เรื่องแสร้ง ไม่ใช่เรื่องทำเป็น แต่เป็นเรื่องละคลายการติดเพราะรู้ ค่อยๆ รู้ขึ้นว่า เป็นเพียงสิ่งที่ปรากฏทางตา เพราะฉะนั้นก็จะทำให้คลายการติดในนิมิตและอนุพยัญชนะลงได้
