ความเป็นไปในชีวิตของเราทุกคนในแต่ละวัน

 
nattawan
วันที่  3 ก.ค. 2568
หมายเลข  50298
อ่าน  182

ความเป็นไปในชีวิตของเราทุกคนในแต่ละวัน ในชีวิตประจำวันนั้น ก็เป็นกระแสการเกิดดับของจิต เจตสิก รูป

จิต เจตสิกนั้นเป็นนามธรรมที่เกิดดับเป็นปกติในชีวิตประจำวัน ก็เป็นการเกิดดับของจิตที่ไม่ใช่วิถีจิตและจิตที่เป็นวิถีจิตสลับกันไป

วิถีจิตก็เป็นจิตที่เกิดขึ้นรู้อารมณ์เดียวกันทางทวารหนึ่งทวารใดในทวารทั้ง 6

สำหรับจิตที่ไม่ใช่วิถีจิตเป็นจิตที่เรียกว่าพ้นวิถี เป็นจิตที่รู้อารมณ์ซึ่งไม่ใช่อารมณ์ของโลกนี้ จะรู้อารมณ์โดยที่ไม่ต้องอาศัยทวารได้แก่ปฏิสนธิจิตภวังคจิตและจุติจิต ซึ่งจิตทั้ง 3 ประเภทนี้เป็นวิบากจิตคือเป็นผลของกรรมนั่นเองที่ได้กระทำไว้แล้วในอดีต

ความเป็นไปของชีวิตของเรานั้นก็เป็นกระแสของจิตเจตสิกที่เกิดดับเป็นภวังคจิตเกิดดับสลับกับวิถีจิต ซึ่งขณะที่วิถีจิตยังไม่เกิดขึ้นนั้น ภวังคจิตก็จะเกิดดับสืบต่ออยู่เรื่อยๆ ทำหน้าที่ดำรงภพชาติ แต่เมื่อใดที่วิถีจิตเกิดขึ้นก็ยับยั้งไม่ได้ที่จะรู้อารมณ์ของโลกนี้คือสี เสียง กลิ่น รส สัมผัสและเรื่องราวต่างๆ ในโลกนี้

การได้ทราบเรื่องราวของวิถีจิตทำให้ทราบว่าแต่ละขณะจิตที่เกิดขึ้นนั้น เกิดขึ้นเพื่อที่จะไปเท่านั้น ... ไป ... ไปดับไป ... ไปก็คือไปสู่อารมณ์ต่างๆ โดยจิตที่เป็นกุศลบ้าง เป็นอกุศลบ้าง เป็นวิบากบ้าง เป็นกิริยาบ้าง กระทำหน้าที่ของจิตนั้นๆ ต่างๆ กันไป ซึ่งก็มีอยู่ 14 กิจ

ในบรรดากิจต่างๆ ของจิตทั้ง 14 กิจนั้น ชวนกิจนั้นเป็นกิจหน้าที่ที่สำคัญยิ่ง เพราะว่าชวนจิตทำหน้าที่เสพอารมณ์ แล่นไปในอารมณ์ ซึ่งการกระทำหน้าที่ของชวนจิตตรงนั้น เป็นการสั่งสมสันดานด้วยอำนาจชวนวิถี และทำให้เกิดเป็นบุญ เป็นบาป เป็นกรรมสำหรับผู้ที่ไม่ใช่พระอรหันต์ แต่สำหรับท่านที่เป็นพระอรหันต์ ท่านก็ไม่ได้กระทำกรรม ไม่ได้เป็นบุญ เป็นบาป ไม่ได้เป็นกรรมแล้ว เพราะว่าท่านได้หมดสิ้นเป็นสมุจเฉทแล้ว

สนทนาธรรมที่รัฐสภา ตอนที่ 059


เขียนความคิดเห็น กรุณาเข้าระบบ